izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çoxayaqlılar (lat. Myriapoda) – cəm halda işlənən bir termin olub, buğumayaqlılar tipinə aid, uzunca, qurdvari bədənə və çoxlu sayda ayağa malik heyvanlar qrupunu ifadə edir. Bu ad, "çox" və "ayaq" sözlərindən əmələ gəlmiş olub, onların ən fərqləndirici xüsusiyyətini – çoxsaylı ayaqlarını vurğulayır. Sözün özü, bu heyvanların görünüşünə səbəb olan bioloji quruluşlarını da əks etdirir.

Çoxayaqlılar sinfi içərisində, hər biri müxtəlif xüsusiyyətlərə malik olan dörd sinif mövcuddur: dələduzlar (Diplopoda), minayaqlılar (Chilopoda), pauropodlər (Pauropoda) və simfilalar (Symphyla). Bunların hər birinin özünəməxsus bədən quruluşu, həyat tərzi və yaşayış mühitləri vardır. Məsələn, dələduzlar əsasən bitki qalıqları ilə qidalanır və yavaş hərəkət edirlər, minayaqlılar isə yırtıcıdır və sürətli hərəkət edə bilirlər.

Çoxayaqlıların əksəriyyəti qaranlıq və rütubətli yerlərdə, torpaq altında, yarpaq altında, daşların altında və ya çürümüş ağac gövdələrində yaşayırlar. Onlar torpağın havalanmasında, torpağın quruluşunun formalaşmasında və bitki maddələrinin parçalanmasında mühüm rol oynayırlar. Bəzi növləri, xüsusən də minayaqlılar, insanlar üçün zəhərli ola bilər, lakin əksəriyyəti insanlara heç bir təhlükə yaratmır.

Buğumayaqlılar aləminin digər nümayəndələri olan xərçəngkimilər, hörümçəkkimilər və həşəratlardan fərqli olaraq, çoxayaqlılar daha az tanınmış və öyrənilmişdir. Lakin, onların ekoloji əhəmiyyəti və müxtəlifliyi onların daha dərindən öyrənilməsini zəruri edir. Çoxayaqlıların öyrənilməsi bioloji müxtəliflik haqqında daha dolğun məlumat əldə etməyə və ekoloji sistemlərin funksiyalarını daha yaxşı başa düşməyə imkan verir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz