izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çöndərmək felinin əsas mənası "döndərmək", "çevirmək" olsa da, bu tərif onun zəngin məna çalarlarını tam əhatə etmir. Azərbaycan dilinin canlılığını və ifadəlilik qüvvəsini əks etdirən bu söz, sadəcə fiziki bir hərəkəti deyil, həm də yönəlişi, baxışı, diqqəti, bəzən də düşüncəni dəyişməyi ifadə edə bilər.

Misal olaraq verilən cümlədə ("Xəbər gəldi ki, nəçəlnik gəlir. Hamı üzünü çöndərdi Hacı Namazalının qapısına səmt və səs-səda lap kəsildi") "çöndərmək" sözü insanların qorxu və hörmətindən irəli gələrək birdən-birə Hacı Namazalının evinin tərəfinə üz tutmalarını, diqqətlərini oraya yönəltmələrini ifadə edir. Burada sadəcə bir fiziki dönüş deyil, bir qorxu və itaət əlaməti, sosial bir reaksiya ifadə olunur.

Beləliklə, "çöndərmək" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq genişlənə bilir. O, həm fiziki bir obyektin, həm də diqqətin, baxışın, yönəlişin və hətta mücərrəd bir anlayışın dəyişdirilməsini bildirə bilər. Bu sözün istifadəsi dilə canlılıq və rəngarənglik qatır və sözün sadə mənasından daha dərin mənaları ifadə edə bilir. Məsələn, birinin fikrini çöndərmək, yəni fikrini dəyişməyə məcbur etmək kimi ifadələr də bu sözün geniş məna dairəsini göstərir.

Ümumiyyətlə, "çöndərmək" sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının parlaq nümunələrindən biridir və onun mənasının tam anlaşıla bilməsi üçün kontekstin diqqətlə təhlil edilməsi vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz