Dam sözü Azərbaycan dilində geniş mənada binanın, evin, tikiliyin üstünü örtən, yağış və qardan qoruyan hissəni bildirir. Sadəcə bir örtük deyil, həm də evin, mənzilin təhlükəsizliyi və iqliminin tənzimlənməsində mühüm rol oynayan bir elementdir.
Tarix boyu damların tikinti materialları və formaları mədəniyyətlərin inkişaf səviyyəsini, iqlimini və estetik baxışlarını əks etdirib. Palçıqdan, samanlardan, ağacdan, kərpicdən, şiferden, metal lövhələrdən, kafel və digər müasir materiallardan hazırlanmış damlar müxtəlif mədəniyyətlərdə və tarixi dövrlərdə rast gəlinir. Hər birinin özünəməxsus xüsusiyyətləri, üstünlükləri və çatışmazlıqları vardır.
Mir Cəlalın “Şəhərin dar küçələri, sıx həyətləri, qaranlıq damları onları təmin etmədi” misalında isə "dam" sözü daha geniş mənada – evlərin, binaların ümumi görünüşünü, şəhər mənzərəsini təşkil edən element kimi istifadə olunmuşdur. Burada damlar, sıxlıq və qaranlıqla əlaqələndirilərək, şəhərin ümumi atmosferini, yaşayış şəraitinin darlığını və qapalı olmasını ifadə edir. Yəni, burada konkret bir evin damı deyil, ümumi memarlıq və şəhərsalma kontekstində damlar qrup halında təsvir olunur.
Beləliklə, "dam" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilir: həm konkret bir tikili elementini, həm də daha geniş mənada şəhərin, məkanın ümumi görünüşünü ifadə edə bilir. Bu da Azərbaycan dilinin zənginliyinin və ifadə imkanlarının genişliyini göstərir.