Damğalı sifəti, əsasən bir şeyin üzərində damğa, yəni xüsusi işarə, nişan və ya iz qalmasının göstəricisidir. Bu işarə müxtəlif səbəblərdən yaranmış ola bilər: heyvanların qulağına vurulmuş damğa kimi rəsmi qeydiyyatdan, ya da yanma, vurma kimi fiziki təsirlərdən yaranmış izlər kimi.
Birinci mənada, "damğalı" sözü konkret olaraq bir damğanın varlığını bildirir. Məsələn, "damğalı mal-qara" deyərkən, həmin heyvanların qulağında və ya digər bədən hissələrində sahiblik, cins və ya digər məlumatları göstərən damğaların olduğunu nəzərdə tuturuq. Bu, bir növ identifikasiya vasitəsidir.
İkinci mənada isə, "damğalı" daha geniş mənada, bir növ ləkə, iz, yara və ya qüsur kimi başa düşülə bilər. Misal olaraq, verilən sitatda ("Alnı damğalı adam qulağı damğalı heyvandan pisdir") "damğalı" sözü mənfi bir keyfiyyəti, ayıbı və ya əlaməti ifadə edir. Bu mənada, "damğa" həmin adamın xarakterini, davranışını və ya əxlaqını əks etdirən mənfi bir iz kimi təqdim olunur. Beləliklə, "damğalı" sözü bu kontekstdə, daha metaforik bir məna daşıyır.
Ümumiləşdirərək demək olar ki, "damğalı" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Həm konkret bir damğanın varlığını, həm də mənfi bir keyfiyyəti, xüsusiyyəti və ya ayıbı simvolizə edə bilir. Bu, sözün zənginliyi və məcazi istifadə imkanlarının olduğunu göstərir.