Dələmələnmək felinin əsas mənası südün dələmə halına düşməsidir. Bu proses südün qatılaşması, turşuması və xüsusi bir quruluş əldə etməsi ilə xarakterizə olunur. Sözün kökü olan "dələmə" termini özündə südün bu xüsusi halını, əsasən də onun pıhtılaşmasını və ayrılmasını əks etdirir.
Dələmələnmə prosesi, əsasən, südün tərkibindəki bakteriyaların təsiri altında baş verir. Bu bakteriyalar laktozanı (süd şəkəri) süd turşusuna çevirir. Süd turşusunun artması, süd zülallarının (kazein) pıhtılaşmasına və nəticədə südün qatılaşmasına səbəb olur. Bu prosesin sürəti bir çox amillərdən, o cümlədən südün temperaturundan, saxlama şəraitindən və südün tərkibindən asılıdır.
Maraqlı bir məqam odur ki, dələmələnmə həm təbii, həm də süni yolla əldə edilə bilər. Təbii dələmələnmə bakteriyaların təbii prosesləri nəticəsində baş verir, süni dələmələnmə isə fermentlərin və ya digər kimyəvi maddələrin köməyi ilə tənzimlənir. Bu sonuncu üsul, məsələn, pendir istehsalında geniş istifadə olunur.
Beləliklə, "dələmələnmək" termini sadəcə südün qatılaşmasını deyil, bu prosesin əsas səbəblərini və nəticələrini də əhatə edir. Bu proses həm təbii bir hadisə, həm də qida sənayesində geniş tətbiq olunan texnoloji bir mərhələ kimi önəm daşıyır.