Dərd-ələmli sözü, Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir ifadə olub, dərin kədər və əzab hisslərini ifadə edir. Sadəcə "dərdli" və ya "qəmli" sözlərindən daha güclü bir təsir bağışlayır, çünki "ələm" sözü, dərdin fiziki və ruhi olaraq daha çox sarsıdıcı olduğunu vurğulayır. "Dərd" sözü daha çox ruhi əzabı, "ələm" isə həm ruhi, həm də bədəni sızlayan bir ağrı, bir məyusluq və ümidsizliyi ifadə edir.
Bu ifadənin mənası, sadəcə kədərli olmaqdan daha çox, dərin bir üzüntü, nəfsdəki acını, narahatlığı və təşvişli vəziyyəti əhatə edir. Dərd-ələmli bir insan, yalnız kədərli deyil, həm də ümidsiz, çarəsiz və tükənmiş hiss edir. Onun həyatı, dərin bir boşluq, bir ağır yük altında əzilmiş halda davam edir. Bu, müvəqqəti bir vəziyyət olmaya da bilər; dərin bir faciənin, uzun sürən bir xəstəliyin və ya həyatdakı uzunmüddətli mənfi hadisələrin nəticəsi ola bilər.
Ədəbiyyatda və gündəlik nitqdə dərd-ələmli sözü, şəxsin daxili halını təsvir etmək üçün çox təsirli bir vasitədir. Bu ifadənin istifadəsi, oxucu və ya dinləyicidə daha dərin bir empatiya yaradır, çünki dəqiq və obrazlı şəkildə insanın daxili dünyasının ağır vəziyyətini ifadə edir. Bu səbəbdən də, "dərd-qəmli" ifadəsindən daha çox təsirli və ifadəlidir.
Ümumiyyətlə, "dərd-ələmli" sözü, insanın həm ruhi, həm də fiziki olaraq yaşadığı dərin əzabı ifadə edən, güclü və təsirli bir ifadədir. Onun istifadəsi, mətndə daha çox duyğusal dərinlik və canlılıq yaradır.