Dərd-kədər sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir ifadə olub, dərin mənəvi əzabı, ruhi sıxıntını, qəm-qüssəni, üzüntünü ifadə edir. Sadəcə "dərd" və ya "qəm" sözlərindən daha güclü bir təsir bağışlayır, çünki iki sözün birləşməsindən yaranan ifadə, təkcə bir hiss deyil, həm də bu hissin gücü, davamlılığı və dərinliyini vurğulayır.
Dərd-kədər, insan həyatında qarşılaşdığı müxtəlif çətinliklərlə, itkilərlə, xəstəliklərlə, ümidsizliyi ilə əlaqəli olaraq ortaya çıxır. Bu, sadəcə bir anlıq bir duyğu deyil, bəzən uzun müddət davam edən, insanın həyat keyfiyyətinə mənfi təsir edən bir vəziyyət ola bilər. Hətta fiziki səhhəti də mənfi təsir edən dərd-kədərin nəticələri də ola bilər.
Dilçilik baxımından, "dərd-kədər" bir təkrarlı ifadədir, yəni eyni mənaya malik iki sözün birləşməsidir. Bu cür təkrarlar ifadənin ifadə gücünü artırmaq, duyğunu daha aydın şəkildə çatdırmaq üçün istifadə olunur. "Dərd-qəm" ifadəsi də eyni mənaya malik olsa da, "dərd-kədər" ifadəsi daha çox təsir bağışlayır və geniş əhatəlidir.
Folklor və ədəbiyyatda dərd-kədər tez-tez mərkəzi mövzu kimi işlənmişdir. Xalq ədəbiyyatımızın müxtəlif janrlarında, şeirlərdə, mahnılarda, nağıllarda insanın dərd-kədərləri, onların səbəbləri və nəticələri əks olunmuşdur. Bu da dərd-kədərin insan həyatındakı əhəmiyyətini və ədəbiyyatda tutduğu yeri göstərir.
Nəticə etibarilə, "dərd-kədər" sözü sadə bir mənadan daha çox şey ifadə edir. O, insanın mənəvi dünyasının dərinliyini, hiss etdiyi kədəri, sıxıntını, ümidsizliyini və əzabını ifadə edən güclü və təsirli bir ifadədir.