izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dıbır sözü Azərbaycan dilində, əsasən, iki əsas mənada işlənir. Birinci və daha geniş yayılmış mənası, yetkin erkək keçi deməkdir. Bu mənada "dıbır" sözü "təkə" sözünün sinonimi kimi qəbul edilə bilər. Belə ki, hər iki söz də yetkin, cinsi yetkinliyə çatmış erkək keçiləri ifadə edir. "Dıbır əti" ifadəsi də bu mənanı qüvvətləndirir və qida kimi istifadə olunan erkək keçi ətini ifadə edir. Sözün bu mənası, xalqımızın keçilərə olan münasibəti və onları təsərrüfatda necə istifadə etməsi ilə sıx bağlıdır.

İkinci mənası isə daha spesifikdir və daha çox köçəri və ya yarı-köçəri həyat tərzi sürən əhalinin dilində rast gəlinir. Bu mənada "dıbır", qoyun sürüsünün başında gedən, sürü ilə istiqamətə rəhbərlik edən, adətən, təcrübəli və güclü bir keçi deməkdir. Bu keçi, sürü üçün yol göstərən, təhlükə anında sürüni qoruyan və sürünün düzgün istiqamətdə hərəkət etməsini təmin edən bir lider rolunu oynayır. Bu isə "dıbır" sözünün sadəcə bir heyvan adı olmaqdan kənara çıxıb, rəhbərlik, təcrübə və gücü də ifadə etməsini göstərir.

Lüğətlərdə qeyd edilən "doqquz aylıqdan bir illiyə qədər olan keçi" mənası isə daha az yayılmış və bəzi bölgələrdə istifadə olunan bir əlavə məna kimi qəbul edilə bilər. Bu, keçinin yaş mərhələsini bildirir və "dıbır" sözünün yaşa görə də istifadə oluna biləcəyini göstərir.

Ümumi olaraq, "dıbır" sözü Azərbaycan dilində sadəcə bir heyvan adından daha çox məna daşıyır. O, həm də təcrübəni, gücü, rəhbərliyi və hətta bir sürü üçün qayğıkeşliyi təcəssüm etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz