Dialektoloji (yun. διάλεκτος - dialektos - ləhcə + λόγος - logos - elm, tədqiqat) – dilçiliyin bir sahəsi olub, coğrafi cəhətdən müəyyən ərazidə yayılmış, əsas dilin variantları olan ləhcələrin öyrənilməsi ilə məşğul olur. Yəni, bir dilin regional variantları olan ləhcələrin qrammatik quruluşu, leksikası, fonetikası və onların tarixi inkişafını araşdırır. Dialektologiya sadəcə fərqli ləhcələri qeydə almaqla kifayətlənmir, həm də onların bir-biri ilə əlaqələrini, qarşılıqlı təsirlərini, həmçinin əsas dilə təsirlərini təhlil edir. Bu təhlillər dilin tarixini, coğrafi yayılmasını və ictimai-mədəni inkişafını daha yaxşı anlamağa imkan verir.
Dialektoloji tədqiqatlar nəticəsində əldə edilən məlumatlar xüsusi xəritələr – dialektologiya xəritələri – vasitəsilə təsvir olunur. Bu xəritələrdə müəyyən bir dilin ləhcələrinin coğrafi yayılması, ləhcə xüsusiyyətlərinin paylanması göstərilir. Məsələn, müəyyən bir səsin, qrammatik quruluşun və ya sözün hansı ərazidə işlədilməsi xəritədə rənglərlə və ya simvollarla qeyd olunur. Bu xəritələr dilin tarixi inkişafını göstərmək üçün də istifadə olunur.
Dialektoloji ekspedisiyalar dilin ləhcələrinin yerində öyrənilməsi üçün təşkil olunur. Bu ekspedisiyalar zamanı dilçilər müxtəlif bölgələrdə yaşayan insanlarla görüşür, onların danışıqlarını qeydə alır və ləhcə nümunələri toplayır. Toplanan məlumatlar daha sonra sistemləşdirilir və təhlil edilir. Ekspedisiyalar zamanı, sadəcə qeydlər aparılmır, həmçinin yerli əhalinin dilə dair müşahidələri və rəyləri də toplanır, bu da tədqiqatların daha dolğun olmasına kömək edir.
Dialektoloji atlaslar isə müxtəlif ləhcələrin xüsusiyyətlərini sistematik şəkildə təqdim edən nəşrlərdir. Atlaslar, adətən, xəritələr, cədvəllər və lüğətlərdən ibarət olur və dilin coğrafi yayılmasını, ləhcə fərqlərini geniş miqyasda göstərir. Bu atlaslar həm mütəxəssislər, həm də dilə maraq göstərən geniş kütlə üçün qiymətli məlumat mənbəyidir. Atlaslar dilin dinamik inkişafının izini sürərək, gələcək tədqiqatlar üçün əsas formalaşdırır.