Dibir sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında xüsusi bir yeri tutan, əsasən təsbehçilik sənəti ilə bağlı olan bir termindir. Sadəcə "uzunsov muncuq dənəsi" kimi qısa bir tərif onun incəliklərini, məna dərinliyini tam əks etdirmir.
Təsbehə gözəllik və xüsusi bir ahəng qatan dibir, adi muncuqdan fərqli olaraq, ümumiyyətlə daha incə işlənməyə, daha dəqiq formasına və bəzən xüsusi materiallardan hazırlanmasına görə seçilir. Onun uzunsov forması əlin barmaqları arasında rahatca sürüşməsini və təsbeh çəkmə prosesini daha mənalı hala gətirir. Dibirlər, materialına (ağac, sümük, daş, metaldan) və bəzədilmə üsuluna (oymalar, naxışlar) görə müxtəlif növlərə və qiymətlərə malik ola bilərlər.
Maraqlı bir məqam odur ki, dibir sadəcə bir muncuq deyil, həm də təsbehə daxil olan hissələrin estetik və funksional uyğunluğunun simvoludur. Hər bir dibirin ölçüsü, forması və materialı, bütövlükdə təsbeh formasına, balansına və xüsusi bir ritmin yaranmasına təsir edir. Beləcə, dibir sadəcə bir detal deyil, təsbeh sənətinin əsas elementlərindən biri və ustalığın göstəricisi rolunu oynayır.
Tarix boyu müxtəlif mədəniyyətlərdə təsbehlərin əhəmiyyəti nəzərə alınarsa, dibirin mənası daha geniş mənalar kəsb edir. O, dua, düşüncə, zikr və meditasiya kimi ruhani proseslərlə bağlıdır. Beləliklə, dibir sadə bir muncuqdan çox, mədəniyyətin və ruhaniliyin simvolu kimi də qəbul edilə bilər.