Diksinmə: "Diksinmək" felindən törəmiş isim olub, bir şeydən, kimdənsə və ya bir hadisədən qorxu, çaşqınlıq, təəccüb və ya həyəcan hissi ilə geri çəkilmə, qorxub donuqlaşma halı deməkdir. Bu, sadəcə fiziki bir geri çəkilmə deyil, həm də emosional bir reaksiyadır. İnsanın qarşılaşdığı vəziyyətə görə diksinmənin dərəcəsi və ifadə forması dəyişə bilər; yüngül bir təəccübdən tutmuş, şiddətli bir qorxuya qədər geniş bir spektr əhatə edir.
Diksinmənin səbəbi müxtəlif ola bilər: gözlənilməz bir səs, qaranlıq bir yer, təhlükəli bir heyvan, qəfil bir hərəkət və ya hətta bir insanın qəfil və gözlənilməz hərəkəti belə insanı diksindirə bilər. Uşaqlarda diksinmə daha tez-tez müşahidə olunur, çünki onların təcrübələri və dünyaya baxışları yetkinlərə nisbətən daha məhduddur. Ancaq yetkinlərdə də qəfil və gözlənilməz hadisələr diksinməyə səbəb ola bilər.
Diksinmə, insan psixologiyasında qorunma mexanizminin bir hissəsidir. Qəfil və təhlükəli vəziyyətlərlə qarşılaşdıqda, orqanizm müdafiə mexanizmini işə salır və bu, bədənin və ya zehniyyətin qısa müddətli donuqlaşması ilə ifadə olunur. Bu, insanın özünü təhlükədən qorumağa imkan verir və vəziyyəti qiymətləndirməyə vaxt qazandırır.
Ədəbiyyatda diksinmə çox vaxt şəxsiyyətin və ya hadisənin təsvirində emosional təsiri gücləndirmək üçün istifadə olunur. Müəllif personajın diksinməsini təsvir etməklə, oxucuda həmin personajın yaşadığı qorxu, həyəcan və ya çaşqınlığı daha dəqiq hiss etdirməyi hədəfləyir.