Dilrüba (fars. دِلروبا) sözü Azərbaycan dilində həm sifət, həm də isim kimi işlənir. Əsas mənası "ürəyi cəlb edən, ürəkçəkən, xoşagələn, məftunedici" deməkdir. Bu söz, əslində, iki fars sözünün birləşməsindən yaranıb: "dil" (ürək) və "ruba" (qazanmaq, çəkmək, cəlb etmək). Beləliklə, dilrüba hərfi tərcümədə "ürək qazanan" mənasını verir.
Dilrüba sözü yalnız görünüş və ya səs baxımından deyil, həmçinin davranış və xarakter xüsusiyyətləri ilə də insanları cəlb edə bilən şəxslər üçün işlədilir. Məsələn, dilrüba bir gülüş, dilrüba bir nəzər, dilrüba bir səs, hətta dilrüba bir hekayə ifadələrində olduğu kimi, həm konkret, həm də mücərrəd mənalarda istifadə olunur. Sözün ifadə etdiyi cazibə, sadəcə fiziki gözəlliklə məhdudlaşmır; o, səsin melodikliyi, davranışların incəliyi, söhbətin maraqlılığı və ya hər hansı bir xüsusiyyətin insanı valeh etmə qabiliyyəti ilə əlaqədardır.
Misal olaraq verilən cümlədə ("[Böyükxanım] gah-gah öz-özünə dilrüba bir səslə oxuyub ayaqlarını oynadı") dilrüba sözü, Böyükxanımın səsinin məftunedici, ürəkçəkən olduğunu ifadə edir. Bu, səsinin sadəcə xoş deyil, eyni zamanda dinləyənə müəyyən bir həzz və emosional təsir bağışladığını göstərir. Sözün bu istifadəsi, onun həm estetik, həm də emosional gücünü vurğulayır.
Ümumiyyətlə, dilrüba sözü, müxtəlif kontekstlərdə cazibədarlığı, məftunçuluğu, xoşagəlməzliyi ifadə etmək üçün çox yönlü və ifadəli bir vasitədir.