izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dinamika [yun.] sözü mexanikanın bir şöbəsi olaraq, cisimlərin hərəkətinin səbəblərini və qanunauyğunluqlarını araşdıran elm sahəsini ifadə edir. Sadəcə qüvvənin təsiri nəticəsində yaranan hərəkətlərlə məhdudlaşmayan dinamika, cisimlərin qarşılıqlı təsirlərindən, enerji mübadiləsindən və impuls dəyişikliklərindən irəli gələn hərəkət formalarını da əhatə edir.

Aristotel dövründən başlayaraq hərəkətin təbiəti ilə maraqlanan alimlər tərəfindən öyrənilən dinamika, Nyutonun hərəkət qanunlarının kəşfindən sonra daha dəqiq və riyazi təsvirlərə sahib olmuşdur. Bu qanunlar cisimlərin kütləsinin, sürətinin və təsir edən qüvvələrin hərəkətə necə təsir etdiyini müəyyən edərək, mexanikanın əsasını qoymuşdur.

Dinamikanın əhatə dairəsi çox genişdir. Klassik mexanikadan başqa, müasir fizikada relyativist dinamika və kvant dinamika kimi sahələr də mövcuddur. Relyativist dinamika çox yüksək sürətlərdə hərəkət edən cisimlərin davranışını, kvant dinamika isə atom və subatomik hissəciklərin hərəkətini öyrənir. Bu sahələrin kəşfləri müasir texnologiyanın inkişafında mühüm rol oynamışdır. Məsələn, raketlərin və peyklərin hərəkəti relyativist dinamikanın prinsiplərinə əsaslanır, yüksək dəqiqlikli saatlar və lazer texnologiyaları isə kvant dinamikasının nailiyyətlərinə bağlıdır.

Beləliklə, dinamika sadəcə bir mexanika şöbəsi olmaqdan kənara çıxaraq, fizikanın əsas sahələrindən biridir və kainatın əsas qanunlarını anlamaqda mühüm rol oynayır. Cisimlərin hərəkətinin ardınca getməklə, həm də təbiətin dərin sirlərinə doğru yol açır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz