izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İmpuls [lat. impulsus] sözü latınca "itələmək", "sürtmək" mənasını verən "impellere" felindən əmələ gəlib. Elmi və gündəlik həyatda bir-birinə yaxın, lakin müəyyən nüanslarla fərqlənən bir neçə mənada işlədilir.

Ən geniş mənasında impuls, hər hansı bir hərəkətin, prosesin və ya dəyişikliyin birdən-birə baş verməsinə səbəb olan qısa müddətli təkan, təsir və ya enerji axınıdır. Bu, fiziki, psixoloji və ya sosial hadisələrə aid ola bilər. Məsələn, elektrik impulsu, sinir impulsu, yaradıcılıq impulsu kimi.

Fizikada impuls, cismin kütləsi ilə sürətinin hasilinə bərabər olan bir vektor kəmiyyətidir. Cismin hərəkət vəziyyətini dəyişdirmək üçün lazım olan qüvvənin təsiri müddətini göstərir. Bir obyektə tətbiq olunan qısa müddətli qüvvə nəticəsində onun sürətinin dəyişməsinə səbəb olur. Məsələn, biljard topunun digər bir topa çarpması zamanı ötürülən impuls, hərəkət vəziyyətinin dəyişməsinə səbəb olur.

Psixologiyada impuls, insanın istəklərinə, arzularına və ehtiyaclarına əsaslanan birdən-birə baş verən, qərar qəbul etmədən əvvəl düşünmədən edilən hərəkətə meyildir. Bu, bəzən emosional reaksiyalarla əlaqəlidir və iradənə zidd ola bilər. Yaradıcılıq impulsu, qəfil yaranan bir fikir və ya ilham; iradə impulsu isə birdən-birə qəbul edilən bir qərar kimi təsəvvür edilə bilər. Bu mənada impuls, həmin an ortaya çıxan, sürətli və spontan bir hərəkət təkanını ifadə edir.

Ümumiyyətlə, impuls sözü, qısa müddətli, güclü və təsirli bir təkan, təsir və ya hərəkətə çağırış kimi başa düşülür. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsas mahiyyəti birdən-birə baş verən və bir şeyi hərəkətə gətirən gücdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz