izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dişləm sözü Azərbaycan dilində əsasən "dişlək" sözünün sinonimi kimi işlənir və iki əsas mənaya malikdir:

Birinci məna: Güclü, möhkəm, sıx bir şəkildə bir-birinə yapışmış, bir-birinə bitişik olan əşya və ya cisimlər haqqında işlədilir. Məsələn, "Dişləm daşlar" ifadəsi daşların bir-birinə çox sıx, möhkəm bitişdiyini ifadə edir. Bu mənada "dişli" sözü ilə də sinonimdir və hətta "dişli çarx" kimi texniki terminlərdə də istifadə oluna bilər, ancaq daha çox təbiətdə rast gəlinən cisimlər üçün uyğundur. Dişləmənin bu mənası, səthin kobudluğundan, qeyri-bərabərliyindən, qabarıq və çuxurlu hissələrin bir-birinə möhkəm bağlanmasından irəli gəlir.

İkinci məna: Birinci mənanın genişləndirilmiş variantı olaraq, sıx, möhkəm və bəzən də maneəli bir quruluşdan bəhs edərkən istifadə olunur. Məsələn, "Dişləm meşə" ifadəsi çox sıx, keçilməsi çətin bir meşəni təsvir edə bilər. Bu mənada "sıx", "çətin keçilən" sözləri ilə sinonimdir.

"Dişləm-dişləm etmək" ifadəsi: Bu ifadə, hər tərəfi, hər yerini dişləmək, heç bir boş yer qoymamaq mənasını verir. Bu, tam, hərtərəfli, təfərrüatlı bir işlənməni ifadə edir. Məsələn, "Əsgərlər düşmənin mövqelərini dişləm-dişləm etdilər" ifadəsi düşmənin mövqelərinin tamamilə, hər tərəfdən məhv edildiyini göstərir. Bu mənada, "tamamilə məhv etmək", "ətraflı şəkildə araşdırmaq" və ya "tam əhatə etmək" kimi ifadələrlə sinonim ola bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz