izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dolamaq felinin Azərbaycan dilində bir neçə mənası vardır, lakin əsasən "sarımaq", "büküb ətrafa sarmaq" mənalarında işlənir. Sadəcə "sarımaq" deyərkən bir şeyin başqa bir şeyin ətrafına bükülməsi nəzərdə tutulur. Dolamaq isə daha fəal bir hərəkəti, bir növ "büküb ətrafa dolamaq", hətta bəzən "çevrib-dönüb ətrafa sarmaq" və ya "qarışdırıb ətrafa dolamaq" mənalarını ehtiva edir. Bu fərq incə olsa da, mənası dəqiq çatdırmaq üçün vacibdir.

Misal olaraq, "ayağını doladı" ifadəsini götürək. Burada sadəcə ayağa bir şeyin sarınması deyil, ayağın hərəkətini maneə törədən bir şəkildə sarınması nəzərdə tutulur. Yəni, dolamaq hərəkətinə maneə törətmə, əngəlləmə, bəzən də qarışdırma, qarış-qarış etmə mənaları da əlavə olunur.

Lüğətdəki nümunədə "saçlarımı əllərinə doladı" ifadəsi də bunu təsdiq edir. Burada saçların sadəcə əllərə toxunması yox, əllərə bükülüb, dolayışıqlı şəkildə sarılması nəzərdə tutulur. Bu hərəkət, məsələn, incəlik, qayğı və ya bəlkə də məhəbbətin bir ifadəsini də özündə ehtiva edə bilər. Kontekstə görə, dolamaq felinin mənası dəyişir və daha geniş məna kəsb edir.

Beləliklə, "dolamaq" fəlinin sadəcə "sarımaq" deyil, həm də bir şeyin ətrafına dolanaraq hərəkəti əngəlləmə, qarışdırma, bəzən də bir hiss və ya duyğunu ifadə etmə kimi daha geniş və çoxmənalı bir mənası vardır. Bu məna kontekstə və dolama hərəkətinin xüsusiyyətlərinə görə dəyişə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz