Dondurulmuş sifəti, əsasən bir maddənin soyuma nəticəsində bərk, buz halına keçməsini ifadə edir. Yəni, maye və ya qaz halında olan bir maddə, temperaturun aşağı düşməsi sayəsində özünün maye və ya qaz xüsusiyyətlərini itirir və bərk, kristalvari quruluşa malik olur. Bu proses, suyun buz halına keçməsi kimi, maddələrin molekullarının quruluşunda dəyişikliyə səbəb olur. Dondurulmuş maddələr, xarici təsirlərə qarşı daha davamlı olurlar və bu səbəbdən də qida məhsullarının uzun müddət saxlanılması üçün tez-tez istifadə olunur.
Dondurma prosesi, müxtəlif sahələrdə geniş tətbiq olunur. Qida sənayesində dondurulmuş meyvələr, tərəvəzlər, ət və balıq məhsulları geniş istehlak edilir. Tibbdə isə dondurma, orqan və toxumaların saxlanması üçün əhəmiyyətli bir üsuldur. Bundan əlavə, dondurma elmi tədqiqatlarda, məsələn, hüceyrələrin və mikroorqanizmlərin saxlanması və öyrənilməsi üçün istifadə olunur.
Sözün məcazi mənasında, “dondurulmuş” ifadəsi hərəkətin və ya prosesin dayandırılması, hər hansı bir vəziyyətin dəyişməz qalması mənasını da verə bilər. Məsələn, “dondurulmuş əlaqələr”, “dondurulmuş hesab” ifadələri bu mənada işlədilir. Bu məcazi istifadə, əsas mənanın – hərəkətin dayanması və vəziyyətin sabitləşməsi – üzerində qurulmuşdur. Beləliklə, “dondurulmuş” sözü həm konkret, həm də məcazi mənada geniş istifadə olunan bir söz olaraq dilimizin zənginliyini nümayiş etdirir.
Qısacası, "dondurulmuş" sözü, soyuma prosesi nəticəsində baş verən fiziki dəyişikliyi ifadə etməklə yanaşı, dilə də müxtəlif məcazi mənalar gətirir. Bu sözün həm elmi, həm də gündəlik həyatda geniş tətbiqinin olması da onun əhəmiyyətini vurğulayır.