izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Donqa: Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "donqar" sözünün bir sifət kimi istifadəsi olaraq təqdim olunur. Lakin bu, sözün mənasının tam əhatəliliyini vermir. "Donqa" daha çox obrazlı və ifadəli bir söz olub, əsasən insanın fiziki vəziyyətini, hərəkətini təsvir etmək üçün işlədilir. Sadəcə "donqar" kimi (donmuş, hərəkətdə çətinlik çəkən) mənası ilə kifayətlənmək qeyri-kafi olardı.

Daha dəqiq desək, "donqa" sözü bir insanın ağır, əziyyətlə, çətinliklə hərəkət etdiyini, bədəninin ağırlığından, zəifliyindən və ya xəstəliyindən əziyyət çəkdiyini ifadə edir. Bu, "donqar"dakı sadə donuqluqdan daha çox, fiziki əziyyət və ağır hərəkətlilik hissini güclü şəkildə əks etdirir. Bədənin əyri-üyrü, əyilib-bükülmüş şəkildə hərəkət etməsi də "donqa" sözünün çağrışdırdığı görüntülərdəndir.

Misal olaraq verilən "Donqar adam. – Bünyad … donqa belini güclə sürüyürmüş kimi yavaş-yavaş yeriyən caninin ardınca baxdı" cümləsində "donqa" sözü, Bünyadın caninin hərəkətini təsvir edərək onun çətin, əziyyətlə, bəlkə də xəstəlikdən və ya zəiflikdən əziyyət çəkərək hərəkət etdiyini vurğulayır. Sadəcə "donqar" sözü bu güclü və dramatik təsiri verə bilməzdi.

Beləliklə, "donqa" sözünün mənası, "donqar" sözünün genişləndirilmiş, obrazlı və daha ifadəli bir versiyası olaraq düşünülməlidir. O, həm fiziki zəifliyi, həm də hərəkətin çətinliyini, əziyyətini daha aydın şəkildə əks etdirir. Bu sözün əsasən danışıq dilində istifadə olunması da onun obrazlı və ifadəli təbiətini təsdiq edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz