Döllük sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında, ilk baxışda sadə görünən, lakin məna dərinliyinə varıldıqda daha çox maraq doğuran bir termindir. Sadəcə "dölə yarayan" və ya "döl üçün ayrılan" kimi tərif edilməklə kifayətlənmək, onun əsl mahiyyətini tam əks etdirməz.
Əslində, "dölllük" anlayışı bioloji və sosial iki müstəvidə də özünü göstərir. Bioloji mənada, "dölllük" bir canlı orqanizminin nəslini davam etdirmək qabiliyyətini, döl əmələ gətirmək potensialını ifadə edir. Bu, həm bitkilər, həm də heyvanlar üçün, o cümlədən insan üçün aktualdır. Dölün meydana gəlməsi üçün lazım olan bütün fiziki və fizioloji şərtlərin mövcudluğu "dölllük" anlayışının əsasını təşkil edir.
Lakin "dölllük" anlayışı daha geniş bir kontekstdə də istifadə oluna bilər. Məsələn, "torpağın döllüyü" deyərkən, torpağın bitki yetişdirmək qabiliyyətini, onun məhsuldarlığını nəzərdə tuturuq. Bu mənada "dölllük", torpağın mineral və üzvi maddələrlə zənginliyini, su tutma qabiliyyətini və digər əlverişli xüsusiyyətlərini ifadə edir. Beləliklə, "dölllük" sadəcə bioloji bir hadisə deyil, həm də müəyyən bir mühitin məhsuldarlığının göstəricisidir.
Daha incə bir yanaşmada isə "dölllük" anlayışını "cins, cinslik" ilə əlaqələndirmək olar. Bu əlaqə, nəslin davam etdirilməsi üçün əsas olan cinsi fərqləri və onların reproduktiv funksiyalarını vurğulayır. "Dölllük" anlayışının bu tərəfi, bioloji əsaslarla yanaşı, sosial və mədəni aspektləri də özündə əks etdirir.
Yekun olaraq, "dölllük" sözü, sadə bir təriflə kifayətlənməyəcək qədər çoxşaxəli bir mənaya malikdir. Həm biologiya, həm də ətraf mühitin məhsuldarlığı ilə bağlı olan bu anlayış, həm də cinsiyyət və nəsil artımı ilə sıx bağlıdır. Onun zəngin mənasını tam dərk etmək üçün multidissiplinar yanaşma tələb olunur.