izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dördkünc sözü Azərbaycan dilində əsasən həndəsi fiquru, yəni dörd tərəfi və dörd bucağı olan bir səthi ifadə edir. Sözün kökü "dörd" və "künc" sözlərindən əmələ gəlib və mənası da bu iki komponentin birləşməsindən tam aydın olur. Sadəcə, dördbucaqlı bir şey demək deyil, eyni zamanda bu dördbucaqlılığın vizual olaraq aydın olmasını da nəzərdə tutur.

Daha geniş mənada, "dördkünc" sözü məkan və obyektlərin formasını təsvir etmək üçün istifadə edilə bilər. Məsələn, bir binanın, bir bağın, bir ərazinin və ya hətta bir rəsmin dördkünc olduğunu söyləmək olar. Bu halda, sözün tam həndəsi dəqiqliyi əsas deyil, əsas forma dördküncə yaxındır. Hər dörd tərəfinin tamamilə bərabər uzunluqda olması və bucaqlarının 90 dərəcə olması vacib deyil. Forma təxminən dördkünc olmalıdır.

Maraqlı bir məqam odur ki, "dördkünc" sözü gündəlik həyatda daha çox spesifik həndəsi terminlərdən (məsələn, kvadrat, düzbucaqlı, paralelogram) daha az istifadə olunur. Bunun səbəbi daha ümumi bir termin olması və dəqiq həndəsi xüsusiyyətlərə diqqət yetirmədən formanı təsvir etməyə imkan verməsidir. Belə ki, "dördkünc bina" deyəndə, binanın tam kvadrat və ya düzbucaqlı olduğunu bildirmək istəmirik, sadəcə təxminən dördbucaqlı formasını vurğulamaq istəyirik.

Tarixi baxımdan, dördkünc formaların memarlıqda və şəhərsalma sahəsində həmişə geniş tətbiqi olub. Praktikliyi və nisbətən sadə quruluşu sayəsində dördkünc formalar əsrlərdir ki, binaların, şəhər planlarının və digər tikintilərin əsasını təşkil edir. Nizaminin tuncdan tökülmüş heykəlinin "yaşıl məhəccərli dördkünc bağçada" yerləşməsi məhz bu tarixi konteksti əks etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz