Dözülməzlik sözü, Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olaraq, bir vəziyyətin, hadisənin və ya duyğunun dözülməyəcək qədər ağır, acı və ya məşəqqətli olmasını ifadə edir. Sadəcə "dözülə bilməməzlik" və ya "dözülməz vəziyyət" kimi tərif olunmaqdan daha geniş bir məna kəsb edir. Dözülməzlik, həm fiziki, həm də emosional səviyyədə hiss oluna bilər. Fiziki dözülməzlik, güclü ağrı, dözülməz istilər və ya soyuqlar kimi hissləri əhatə edərkən, emosional dözülməzlik, çox güclü kədər, qorxu, əsəbilik, və ya ümidsizlik kimi duyğularla təzahür edir.
Dözülməz vəziyyətlər insanları həyatlarının normal axarından çıxara bilər, onlarda həddindən artıq stres, narahatlıq və hətta depressiya yarada bilər. Bu vəziyyətlərə səbəb olan amillər çox müxtəlif ola bilər: ədalətsizlik, haqsızlıq, ağır xəstəlik, maddi çətinliklər, münasibətlərdəki problemlər və s. Dözülməzliyin səviyyəsi fərddən fərdə dəyişir; bir insan üçün dözülməz olan bir vəziyyət, başqa bir insan üçün qəbuledilən ola bilər. Bu fərqlər, insanın şəxsi təcrübəsi, psixoloji möhkəmliyi və həyatına baxış bucağı ilə izah oluna bilər.
Firidunun misalında olduğu kimi, dözülməzlik, həyatın özünün mahiyyətinə də şamil oluna bilər. Bu halda, insan həyatın bütövlükdə dözülməz olduğunu, onun əzab və iztirablarla dolu olduğunu düşünür. Bu fəlsəfi bir yanaşmadır və dözülməzliyin subyektiv təbiətini vurğulayır. Bu cür düşüncələr, əksər hallarda, insanın mənfi təcrübələrindən, həyatına dair pessimist baxışından qaynaqlanır.
Nəticədə, dözülməzlik, sadəcə bir vəziyyətin dözülməməsi deyil, həm də insanın həyat təcrübəsindən, onun daxili dünyasından və həyata olan münasibətindən asılı olan kompleks bir anlayışdır. Onun dəqiq tərifi, hər bir konkret situasiyaya görə fərqli şəkildə verilməlidir.