Dözülməz sifəti, bir şeyin və ya vəziyyətin dözülməsi üçün çox ağır, çətin və ya ağrılı olduğunu ifadə edir. Bu, sadəcə olaraq "dözmək mümkün olmayan" mənasından daha çox şey ifadə edir. Dözülməzlik, bir insanın fiziki və ya emosional dözümünün hüdudlarını aşan bir həddə çatmış əzab, ağrı, narahatlıq və ya çətinlik deməkdir.
Mənfi təcrübələrin şiddətini və intensivləşməsini vurğulayaraq, dözülməzlik hissiyyatı insanı aciz və çarəsiz hiss etdirə bilər. Məsələn, "dözülməz isti" ifadəsi sadəcə istiliyin yüksək olduğunu deyil, həmin istiliyin insanın sağlamlığına və rifahına ciddi təhlükə yaratdığını, normal həyat fəaliyyətini qeyri-mümkün hala gətirdiyini göstərir.
Eyni şəkildə, "dözülməz vəziyyət" ifadəsi sadəcə narahatlıq vəziyyətinin mövcudluğunu deyil, həmin vəziyyətin insanın psixoloji və ya fiziki sağlamlığına ciddi təsir göstərən, davamlı təzyiq və əzab mənbəyi olduğunu bildirir. Dözülməz hərəkət isə, etik normaları kobud şəkildə pozan, qəbuledilməz və qəzəb doğuran bir əməli işarə edir.
Beləliklə, "dözülməz" sözü sadəcə bir şeyin çətinliyini ifadə etmir, həm də həmin çətinliyin insan həyatına olan ciddi təsirini, əzab və iztirab səviyyəsini vurğulayır. Bu səbəbdən, "dözülməz" sözü çox güclü bir emosiyanı, həddən artıq əzabı və acizliyi əks etdirir.