Duyulmaq felinin əsas mənası "hiss edilmək", "sezilmək"dir. Bir şeyin varlığı, təsiri və ya mövcudluğu başqaları tərəfindən qəbul edilməsi, fərq edilməsi mənasını verir. Bu, həm fiziki, həm də mənəvi aləmləri əhatə edə bilər. Məsələn, zəif bir səs “duyulmaya bilər”, ya da kimsənin əzabı “duyulmaya bilər”. Bu, həm fiziki mənada (səsin eşidilməməsi), həm də emosional mənada (kədərin başa düşülməməsi) baş verə bilər.
Lüğətdəki “başa düşülmək” mənası isə duyulmağın daha geniş kontekstini göstərir. Bir insanın fikirlərini, hisslərini və ya narahatlığını başqasının anlaması və qəbul etməsi “duyulmaq” kimi ifadə edilə bilər. Bu, empatiya və qarşılıqlı anlayış tələb edir. Misal olaraq, şeirdəki “Yazıq! Duyulmadı sənin də dərdin” ifadəsi, şairin əzabının başqaları tərəfindən anlaşılamadığını, qəbul edilmədiyini ifadə edir.
Duyulmaq felinin maraqlı tərəfi, onun həm passiv, həm də aktiv kontekstlərdə istifadə oluna bilməsidir. Passiv mənada bir şeyin öz-özünə hiss edilməsi, aktiv mənada isə birinin özünü başqalarına hiss etdirmək üçün səy göstərməsi kimi başa düşülə bilər. Məsələn, “səsin duyulması” passiv, “öz fikirlərini duyurmaq” isə aktiv bir istifadədir.
Ümumiyyətlə, “duyulmaq” fəli insanın həm fiziki, həm də emosional aləmindəki təsirinin başqaları tərəfindən qəbul edilməsi və ya edilməməsi ilə bağlı çox yönlü bir anlayışı ifadə edir. Bu, insanın özünü ifadə etmək qabiliyyəti ilə sıx bağlıdır və sosial əlaqələrin keyfiyyətini əks etdirə bilər.