Dümdüz: Sıfat. Çox düz, tamamilə düz, heç bir əyilmə və ya qabarma olmadan uzanan, səthinin hər nöqtəsində eyni istiqamətə malik olan anlamını verir. "Dümdüz" sözü, bir şeyin fiziki formasını təsvir edərkən istifadə edilməklə yanaşı, metaforik mənada da işlənə bilər. Məlumatın və ya nəticənin aydın və qarışıq olmayan şəkildə təqdim olunmasına da “dümdüz” deyilə bilər.
Misallar: "Dümdüz çöl" ifadəsi sonsuzluğa doğru uzanan, heç bir təpə və ya çökəkliyə malik olmayan bir çöl mənzərəsini canlandırır. "Dümdüz ağac" ifadəsi gövdəsi tamamilə düz, əyilmə və ya qıvrılma olmayan bir ağacı təsvir edir. "Dümdüz qamət" ifadəsi isə boyunun və bədənin düz, hündür və əyilməsiz olduğunu göstərir. Bu, insanın fiziki görünüşünün mükəmməl bir şəkildə düz və simmetrik olduğunu vurğulayır.
Dümdüzlük, həm təbiətdə, həm də insan əməyi ilə yaradılmış əşyalarda müşahidə edilə bilər. Məsələn, hündür, dümdüz şam ağacları və ya insan tərəfindən inşa edilmiş düz bir yol, dümdüzlüyün təbii və süni nümunələrini təmsil edir. Hətta bir mətnin təqdimatı belə "dümdüz" ola bilər, yəni aydın, sadə və qarışıq olmayan bir şəkildə ifadə edilə bilər. "Dümdüz" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsas mənası hər zaman düz və əyilməsiz olmaqdır.
Verilən misalda "Hündür, dümdüz şam ağaclarının qol-budağı üşüyürmüş kimi qar təpələri altında titrəyir" cümləsində "dümdüz" sözü şam ağaclarının gövdəsinin formasını təsvir edir və onların hündürlüyünü vurğulayır. Bu, şam ağaclarının möhtəşəmliyini və eyni zamanda, qarın ağırlığı altında necə zərifcə titrəmələrini oxucuya daha yaxşı çatdırır.