izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Düşərgə₂ (məh., etnoqr.): Azərbaycanın etnoqrafik ənənələrində, xüsusilə keçmişdə qeydə alınmış toy mərasimlərinə xas bir termindir. Sözün bu mənası, toy mərasimində bəyin hamam boğçasını (bəyə aid olan və hamam mərasimində istifadə edilən əşyaların yer aldığı geniş parça və ya kisə) gətirən şəxsə verilən hədiyyəni, bəxşişi və ya mükafatı ifadə edir. Yəni, düşərgə burada sadəcə bir əşya yox, bəy tərəfindən bu xüsusi xidmətə görə verilən qiymətli bir hədiyyə, bir növ təşəkkür ifadəsidir.

Bu mənada “düşərgə” sözünün leksik mənasından – müvəqqəti yaşayış yeri, düşərgə – fərqli olaraq, toy adətləri kontekstində xüsusi bir məna kəsb etdiyini görürük. Həmin adət-ənənəyə görə, bəy xonçasını (toy süfrəsinin zəngin tərkib hissəsi) gətirən şəxsə də, həmçinin, düşərgə verilməsi adətən qəbul olunmuş bir ənənə olub. Beləliklə, “düşərgə” sözü toy mərasimlərində xidmət göstərən şəxsin əməyinin qiymətləndirilməsi, onun səyi üçün mükafatlandırılması mənasını da özündə ehtiva edir.

“Düşərgə”nin bu spesifik istifadəsi, Azərbaycanın zəngin mədəni və sosial həyatının bir parçası olaraq, keçmişin ənənələrinin, toy mərasimlərinin xüsusiyyətlərini və sosial qarşılıqlı əlaqələrin mahiyyətini əks etdirir. Bu mənada “düşərgə” sözünün leksik-semantik təhlili, həm dilin, həm də mədəniyyətin zənginliyini ortaya qoyan maraqlı bir nümunədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz