Düşüncəsiz sifəti, əsas etibarilə, fərdin düşünmə qabiliyyətinin olmamasını və ya çatışmazlığını ifadə edir. Bu, sadəcə olaraq "şüursuz" olmaqdan daha geniş bir mənanı əhatə edir. Düşüncəsiz insan yalnız anlıq hərəkətlərə meylli deyil, həm də uzunmüddətli nəticələri görməkdə, planlaşdırmaqda və məntiqi əlaqələri qurmaqda çətinlik çəkir.
Düşüncəsizliyin səbəbləri müxtəlif ola bilər. Bu, zehni gerilik, beyin xəsarəti, ya da müəyyən bir vəziyyətdə (məsələn, şok və ya sərxoşluq halında) müvəqqəti olaraq özünü göstərə bilər. Lakin daha çox hallarda düşüncəsizliyə səbəb, tənbəllik, qeyri-ciddilik, özünü inkişaf etdirməyə maraqsızlıq və ya həyatda məqsədin olmamasıdır. Belə insanlar ətraf mühitin tələblərinə uyğunlaşmaqda, nəticələri düşünmədən hərəkət etməkdə və uzunmüddətli planlar qurmaqda çətinlik çəkirlər.
Düşüncəsiz insanın davranışı tez-tez qeyri-məntiqi, gözlənilməz və digər insanlara ziyan vura bilər. Onların hərəkətləri özünün və ətrafdakıların rifahına mənfi təsir göstərə bilər. Lakin düşüncəsiz insanın hərəkətlərinin arxasında hər zaman pis niyyət olmur; sadəcə olaraq, nəticələri dəyərləndirmə qabiliyyətinin olmamasıdır.
Sözün sinonimləri arasında şüursuz, dərrakəsiz, anlaqsız, fərasətsiz sözlərini göstərmək olar, lakin "düşüncəsiz" sözü bu sinonimlərdən daha geniş bir məna kəsb edir və həm anlıq hərəkətləri, həm də uzunmüddətli qərarları əhatə edir. "Düşüncəsiz adam" ifadəsi bir insanın həyatına və ətrafına olan münasibətini xarakterizə edən daha dolğun bir təsvir verir.