izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Düyü (Oryza sativa) isti və rütubətli iqlimlərdə, sulu ərazilərdə, adətən bataqlıqlaşmış yerlərdə (xırlarda) becərilən, əhəmiyyətli bir taxıl bitkisidir. Onun ağ rəngli, uzunsov dənələri qida mənbəyi olaraq dünyanın bir çox yerlərində milyonlarla insanın əsas qidasını təşkil edir.

Düyü bitkisinin becərilməsinin tarixi çox qədimdir və min illərə uzanır. Ən erkən arxeoloji tapıntılar Cənubi Asiyada aşkar olunmuşdur. Müxtəlif növ düyülər mövcuddur və hər biri özünəməxsus xüsusiyyətlərlə fərqlənir; dənələrin ölçüsü, forması, rəngi (ağ, qəhvəyi, qırmızı), bişmə müddəti və dadı bunlara aiddir.

Qabıqlı halda düyüyə çəltik deyilir. Çəltik, düyünün emal olunmamış, xarici qabığı təmizlənməmiş halına aiddir. Çəltiyin emalı nəticəsində düyünün dəyərli qida maddələri (minerallar, vitaminlər və lif) qismən itirə bilsə də, qabıqdan təmizlənmiş düyü daha uzun müddət saxlanıla bilir və daha rahat bişirilir.

Düyü müxtəlif şəkildə bişirilir və dünyanın müxtəlif mətbəxlərində bir çox yeməklərin əsasını təşkil edir. Pilav, düyü əsaslı şorbalar, südlü düyü desertləri düyünün dadlı və çox yönlü olduğunu göstərir. Bundan başqa, düyü unu, düyü nişastası, düyü südü və düyü sirkesi kimi qida məhsulları da istehsal olunur.

Qısacası, düyü təkcə bir taxıl bitkisi deyil, əhalinin böyük bir hissəsi üçün həyat üçün vacib qida mənbəyidir, həmçinin tarixi, mədəni və iqtisadi əhəmiyyəti olan bir bitkidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz