izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Etməksizin zərfi, hər hansı bir əməli, hərəkəti və ya prosesi yerinə yetirmədən, ondan imtina etmədən, başqa sözlə, heç bir tərəddüd etmədən, ikrah etmədən, şübhə etmədən deməkdir. Sadəcə bir əməlin olmamasını ifadə etməklə yanaşı, eyni zamanda, əməlin yerinə yetirilməsindəki sürət və qətiyyəti də vurğulayır. Bu mənada, "etməksizin" sadəcə "etmədən" mənasından daha çox semantik yük daşıyır.

Misal olaraq, verilən cümlədə ("Nəsir ki heç bir vaxt Mirzə Qədirin sözündən çıxmazdı, hər əmrini tərəddüd etməksizin qəbul edər, onun hər fikrinə şərik olardı") "tərəddüd etməksizin" ifadəsi Nəsirin Mirzə Qədirin əmrlərinə heç bir şübhə, tərəddüd və ya müqavimət göstərmədən, tam itaətkarlıqla yanaşdığını vurğulayır. Burada "etmədən" sözü belə bir qətiyyətli və tərəddüdsüz icra mənasını tam ifadə edə bilməzdi.

"Etməksizin" sözü, kontekstə asılı olaraq, müxtəlif emosional rənglər də ala bilər. Məsələn, əmrə etməksizin tabe olmaq itaətkarlığı, ehtiramı və ya hətta kor-koranə itaəti ifadə edə bilər. Digər tərəfdən, bir işi etməksizin başa vurmaq sürət və bacarığı göstərir.

Qısaca, "etməksizin" zərfi sadə bir inkar mənasından daha geniş bir semantik sahəyə malikdir və həm əməlin olmamasını, həm də əməlin yerinə yetirilməsindəki xüsusiyyətləri (məsələn, qətiyyət, sürət, tərəddüdsüzlük) ifadə edir. Onun mənası hər zaman kontekstdən asılı olaraq dəqiqləşdirilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz