izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Evenlər: Sibirin şimal-şərq bölgələrində, əsasən Magadan vilayəti və Saxa Respublikasının ərazilərində yaşayan türk dilləri ailəsinə mənsub olan kiçik bir xalqdır. Onların etnik qohumluğu, xüsusilə də dilləri baxımından, evenklərlə yaxındır, lakin özünəməxsus mədəniyyət, adət-ənənə və dil xüsusiyyətlərinə malikdirlər. Even dilinin evenk dilinə qohumluğu, bir çox linqvistik tədqiqatların mövzusu olmuşdur. Tarixən ovçuluq, balıqçılıq və maralçılıqla məşğul olan evenlər, sovet dövründən sonra həyat tərzlərini müasir şəraitə uyğunlaşdırmağa çalışsalar da, ənənəvi həyat tərzlərinin izlərini hələ də qoruyub saxlayırlar.

Even dili: Türk dilləri ailəsinin şimal qrupuna aid olan bu dil, even xalqının ana dilidir. Dilçilər tərəfindən evenk dilinə yaxınlığı ilə yanaşı, özünəməxsus fonetik, leksik və qrammatik xüsusiyyətləri ilə də fərqlənir. Bu fərqlər, evenlərin tarixi inkişafı və coğrafi mövqeyinin nəticəsidir. Even dilinin yazılı ədəbiyyatı nisbətən sonrakı dövrlərə aiddir və əsasən sovet dövründə inkişaf etmişdir. Hazırda dilin qorunması və inkişafı üçün müxtəlif tədbirlər həyata keçirilir.

Mənəvi mədəniyyət: Evenlərin mənəvi mədəniyyəti zəngin folklor nümunələri, ənənəvi musiqi və rəqs formaları ilə seçilir. Onların mifologiyası, təbiətə hörmət və totemizm əsasında qurulmuşdur. Əsrlər boyu təbiətlə sıx əlaqədə yaşamış evenlər, təbiətin ruhlarına və qüvvələrinə inamlarını əsərlərində, adət-ənənələrində və gündəlik həyatlarında əks etdirirlər. Bu, onların mədəniyyətinə mistik və poetik bir hava verir.

Müasir dövr: Sovet dövründən sonra even xalqı yeni çağırışlarla üzləşmişdir. Şəhər həyatına inteqrasiya, iqtisadi çətinliklər və dilinin qorunması məsələsi onların qarşısında duran əsas problemlərdir. Bununla belə, evenlər mədəniyyətlərini qorumaq, dilini inkişaf etdirmək və gələcək nəsillərə ötürmək üçün fəal səylər göstərirlər. Onların tarixi, mədəniyyəti və dilləri haqqında tədqiqatlar davam edir və bu, onların qorunması və tanınması üçün mühüm rol oynayır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz