Eyniləşmə

Eyniləşmə: "Eyniləşmək" felindən törəmiş bir isim olaraq, eyniləşmə bir şeyin və ya birinin başqa bir şey və ya biri ilə tamamilə və ya qismən bənzər, oxşar, bərabər və ya eyni olması vəziyyətini, halını ifadə edir. Sadəcə oxşarlıqdan deyil, daha dərin bir əlaqədən, bir-birinə qarışmadan, bir-birini əvəz etmədən bənzərlikdən bəhs edir. Bu bənzərlik, fiziki xüsusiyyətlər, xarakter, funksiya, mahiyyət və ya məna baxımından ola bilər.

Eyniləşmə prosesi, müxtəlif sahələrdə fərqli mənalar kəsb edir. Psixologiyada, məsələn, özünü başqasına bənzətmə, başqasının hisslərini və düşüncələrini özünün kimi qəbul etmə kimi başa düşülür. Bu, empatiya və qarşılıqlı anlayış üçün əsas təşkil edir. Sosiologiyada isə eyniləşmə, müəyyən bir qrupa, sinfə və ya mədəniyyətə mənsubiyyət hissinin formalaşması ilə əlaqələndirilir. Bu mənada, fərd özünü həmin qrupun üzvü kimi qəbul edir və onun dəyərlərini, normalarını özününkü kimi qəbul edərək yaşayır.

Elmdə, eyniləşmə, iki və ya daha çox obyektin və ya hadisənin bərabər və ya bənzər olması ilə bağlıdır. Məsələn, kimyada iki maddənin eyni kimyəvi tərkibə malik olması eyniləşmə adlanır. Riyaziyyatda iki ifadənin eyni nəticəni verməsi eyniləşmənin bir nümunəsidir. Ədəbiyyatda isə müəllifin obrazlar vasitəsilə öz fikirlərini, hisslərini oxucuya çatdırması prosesi eyniləşmə yolu ilə baş verir.

Qısacası, eyniləşmə sadə bir oxşarlıqdan daha çoxdur; o, müxtəlif səviyyələrdə baş verən, dərin əlaqə və qarşılıqlı təsiri əks etdirən mürəkkəb bir prosesdir. Bu prosesin anlaşılması, insan davranışını, sosial qurumları və hətta elmi kəşfləri dərk etmək üçün vacibdir.