izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Əbr (fars. ابر‎) - klassik Azərbaycan ədəbi dilində və ümumi dil istifadəsində bulud deməkdir. Sözün fars mənşəli olması onun zəngin tarixi və poetik konteksti ilə bağlıdır. Sadəcə "bulud" sözünün sinonimi olmaqdan kənara çıxan əbr, Azərbaycan ədəbiyyatında, xüsusilə də şeir və nəsr əsərlərində, buludun daha poetik, daha duyğulu, daha metaforik təsvirlərində işlənilir. Bu sözün işlənməsində həm buludun görünüşü, həm də onun yarada biləcəyi hisslər - məsələn, yağışdan əvvəlki həyacan, fırtınanın qorxusu və ya günəşli bir gündən sonra səmanın sakitliyi – nəzərə alınır.

Füzuli misalında olduğu kimi ("Çün əbr deyilsən, olma giryan! Çün seyl deyilsən, etmə əfğan!"), əbr sadəcə təbiət hadisəsi deyil, həm də duyğuların ifadəsində istifadə olunan bir metaforadır. Burada əbr kədərin, giryanın simvolu kimi təqdim olunur. Əsərlərdə əbr tez-tez həm təbiətin gözəlliyini, həm də onun dəyişkənliyini, qüvvətini və qəzəbini ifadə etmək üçün istifadə olunur.

"Əbri-bahar" ifadəsi isə yaz buludu mənasını verir və baharın gəlişi, təbiətin oyanışı ilə bağlı müsbət duyğuları ifadə edir. Bu ifadədə əbr yenidən doğulan həyat, təravət, ümid kimi poetik mənalar daşıyır. Beləliklə, əbr sözü sadə bir termin olmaqdan daha çox zəngin məna və duyğu daşıyan, Azərbaycan ədəbi dilinin söz xəzinəsini zənginləşdirən bir ifadədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz