izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

ƏSALI (sifət): Əlində əsa olan. Bu söz, əsasən köhnə Azərbaycan dilində işlənmiş, günümüzdə istifadə tezliyi azalmış bir sifətdir. "Əsa" sözü, qocalıq, zəiflik, ya da hər hansı səbəbdən yeriyərkən dəstəyə ehtiyacı olan bir şəxsi təsvir etmək üçün işlənir. Beləliklə, "əsali" sözü, bir insanın fiziki vəziyyətini, yaşını, yaxud da hərəkət etməkdə çətinlik çəkdiyini vurğulayır.

Misal olaraq verilən cümlədə ("Anamdır, – deyə Qeybalı alacalanmış gözləri ilə boz adamları süzüb dəmir əsalı adama cavab verdi") "dəmir əsalı adam" ifadəsi, güclü, möhkəm, möhkəm dayanan, amma eyni zamanda əsanın dəstəyinə ehtiyac duyan bir insanı təsvir edir. Bu təsvir, ironi və ya kontrast yaratmaq üçün istifadə oluna bilər. Dəmirin möhkəmliyi ilə əsanın köməkçi funksiyası arasındakı ziddiyyət, oxucuya həmin adam haqqında daha çox məlumat verir və onun obrazını daha canlı edir.

Maraqlıdır ki, "əsali" sözündə "əsa"nın məcazi mənası da ola bilər. Yəni, həyatda hər hansı bir dəstəyə, köməyə, dayağa ehtiyac duyan bir şəxsi və ya müəyyən bir ideologiyaya, inancı, prinsiplərə söykənən bir insanı təsvir etmək üçün də istifadə edilə bilər. Bu mənada, "dəmir əsalı adam", öz inancına möhkəm bağlı, dönməz bir insanı da təmsil edə bilər.

Ümumiyyətlə, "əsali" sözü sadə bir təsvir olmaqdan daha çox, kontekstdən asılı olaraq dərin mənalar, ironiya və simvolizm daşıya bilər. Onun istifadəsi ədəbi əsərlərdə obrazların xarakterini daha dolğun şəkildə ortaya qoymaq üçün faydalı bir vasitədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz