Əsasnamə sözü ərəb dilindən olan "əsas" və fars dilindən olan "namə" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Əsas" sözü əsas, fundament, təməl mənalarını, "namə" isə məktub, sənəd, qanun mənalarını ifadə edir. Beləliklə, əsasnamə sözü, hər hansı bir qurumun, təşkilatın və ya fəaliyyətin əsasını, qaydalarını, hüquqlarını və vəzifələrini müəyyən edən rəsmi sənədi, qanunu və ya nizamnaməni ifadə edir.
Sadəcə qanun, qayda və ya nizamnamə kimi tərif etməkdən daha dəqiq olaraq, əsasnamə konkret bir qurumun fəaliyyətini tənzimləyən, onun strukturunu, məqsədini, səlahiyyətlərini və iş üsulunu müəyyən edən yazılı bir sənəddir. Bu sənəd həm daxili, həm də xarici əlaqələr üçün əsas normativ akt kimi çıxış edir. Məsələn, bir universitetin əsasnaməsi onun tədris prosesini, idarəetmə strukturunu, elmi fəaliyyətini və maliyyə məsələlərini əhatə edə bilər.
Əsasnamənin tərkibi çox müxtəlif ola bilər və müəyyən qurumun xüsusiyyətlərindən asılıdır. Ancaq ümumi olaraq, əsasnamədə aşağıdakı məsələlər əks olunur: qurumun adı, məqsədi, vəzifələri, səlahiyyətləri, təşkilati strukturu, idarəetmə orqanları, üzvlüyün qaydaları, maliyyə məsələləri, qərar qəbulu prosedurları və s. Hər bir əsasnamə unikal olub, müəyyən qurumun spesifik ehtiyaclarına və xüsusiyyətlərinə uyğun hazırlanır.
Maraqlı bir məqam odur ki, əsasnamənin əhəmiyyəti qurumun fəaliyyətinin qanuniliyini və şəffaflığını təmin etməkdədir. Yaxşı hazırlanmış bir əsasnamə qurumun davamlılığını, səmərəliliyini və sabitliyini təmin edir, mübahisələrin qarşısını alır və qurumun işini daha asanlaşdırır. Eyni zamanda, əsasnamə həm qurumun üzvləri, həm də xarici tərəflər üçün onun fəaliyyəti barədə aydın və tam məlumat verir.