izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Əsərlənmək feli, kökünə görə türk dillərindən gələn bir söz olub, əsasən fiziki və ya emosional sarsıntı, zəiflik və ya nəzarətin itirilməsini ifadə edir. Lüğətlərdəki "səndələmək, yıxılan kimi olmaq, titrəmək" tərifi əsərlənməyin fiziki təzahürlərini əks etdirir. Bu, yuxunun gəlməsi, şiddətli soyuqlama, xəstəlik və ya yorğunluq nəticəsində özünü göstərə bilər. Bədənin qəfil zəifləməsi, titrəməsi və hərəkətlərdə sarsıntı əsərlənməyin xarakterik əlamətləridir. Misal üçün, "Soyuqdan o qədər əsərləndi ki, ayaq üstə dura bilmədi" cümləsində əsərlənmənin fiziki təsiri aydın görünür.

Ancaq əsərlənmə yalnız fiziki deyil, həm də emosional bir halın ifadəsidir. Lüğətdəki ikinci məna – "təsirlənmək" – bu aspekti vurğulayır. Güclü bir duyğu, təəccüb, qorxu, kədər və ya həyəcan insanı əsərləndirə, bədənində titrəməyə, səndələməyə və ya qəfil zəiflik hissi yaratmağa səbəb ola bilər. Məsələn, "Qəfil eşitdiyi xəbərdən o qədər əsərləndi ki, sözünü itirmişdi" cümləsində əsərlənmənin emosional təsiri ön plana çıxır. Bu halda əsərlənmə, emosional sarsıntının fiziki reaksiyasının ifadəsidir.

Beləliklə, əsərlənmək sözü çoxşaxəli bir mənaya malikdir. O, həm fiziki, həm də emosional zəiflik, sarsıntı və ya nəzarətin itirilməsini əhatə edən geniş bir anlayışı ifadə edir. Bu mənada, "əsərlənmək" sadəcə "səndələmək" və ya "titrəmək"dən daha çox, daxili bir vəziyyətin, bir halı təsvir edən daha zəngin bir termindir. Sözün kökü və istifadə hallarını nəzərə alaraq onun mənasını daha dəqiq olaraq "daxili və ya xarici təsirlər nəticəsində bədənin zəifləməsi, titrəməsi və nəzarətin itirilməsi ilə müşayiət olunan vəziyyət" kimi təyin etmək olar.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz