Əzəl: (ər.) Əvvəli, başlanğıcı olmayan, sonsuz keçmiş zaman. "Əzəl" sözü, zamanın başlanğıcından öncəki, sonsuzluğa uzanan bir dövrü, həm də varlığın əbədi mahiyyətini ifadə edir. Mütləq bir başlanğıc nöqtəsinin olmaması fikrini əks etdirən bu termin, fəlsəfə, ilahiyyat və poeziyada geniş istifadə olunur. Misal üçün, kainatın yaranışından öncəki vəziyyəti, zamanın mənşəyi və ya Allahın əzəli varlığı "əzəl" anlayışı ilə ifadə oluna bilər.
Fərqli mədəniyyətlərdə və dinlərdə "əzəl" anlayışının interpretasiyası fərqli ola bilər. Bəzi inanclarda "əzəl", Allahın yaratdığı zamanın xaricində, Allahın özü ilə eyniləşdirilir. Başqa sözlə, Allahın varlığı "əzəldən" bəri mövcuddur, yəni hər hansı bir başlanğıcı yoxdur. Digər mədəniyyətlərdə isə "əzəl" daha çox sonsuz keçmiş zamanı, müəyyən bir hadisənin baş verməsindən əvvəlki bütün zamanı ifadə edir.
Ədəbiyyatda "əzəl" sözü, hadisələrin qədimliyini, əbədiliyini və ya qaçılmazlığını vurğulamaq üçün işlədilir. Misal olaraq, "əzəldən bəri davam edən bir əfsanə" və ya "əzəli düşmənçilik" ifadələrində "əzəl" sözü hadisənin köklərinin çox qədim olduğunu və uzun müddət davam etdiyini göstərir. Bu söz, həmçinin taleyin əvvəlcədən müəyyən edilməsi, qədər və ya qismət anlayışları ilə də əlaqələndirilir.
"Əzəl" sözünün əks mənası olan "əbəd" anlayışı ilə müqayisədə "əzəl", daha çox keçmiş zamanın sonsuzluğuna, "əbəd" isə gələcək zamanın sonsuzluğuna işarə edir. Ancaq hər iki anlayış da zamanın sonsuzluğunu ifadə edir və tez-tez bir-biri ilə əlaqələndirilir.