Fənər sözü yunan mənşəli olub (yun. φανάρι - phanari), əsasən işıq saçmaq üçün nəzərdə tutulmuş, bir və ya bir neçə tərəfi şəffaf materialla (ənənəvi olaraq şüşə, müasir dövrdə isə plastik və s.) örtülü bir cihazı ifadə edir. Bu cihazın içərisində müxtəlif işıq mənbələri yerləşdirilə bilər: əvvəllər şam, qaz, kerosin lampaları, indi isə elektrik lampaları, LED-lər və s.
Fənərlərin tarixi qədim zamanlara gedib çıxır. İlk fənərlər sadə konstruksiyaya malik olub, şam və ya yağ lampalarının küləkdən qorunması üçün hazırlanırdı. Zaman keçdikcə fənərlərin dizaynı və işıqlandırma texnologiyaları inkişaf etmişdir. Küçə işıqlandırılması üçün istifadə olunan böyük fənərlərdən tutmuş, əl fənərlərinə, avtomobil fənərlərinə, dəniz fənərlərinə, hətta müasir texnologiyalarla təchiz olunmuş, müxtəlif işıqlandırma effektləri yaradan dekorativ fənərlərə qədər geniş çeşiddə fənər növləri mövcuddur.
Fənər sözünün mənası zamanla genişlənərək məcazi mənalar da qazanmışdır. Məsələn, "fənər kimi parlayan gözlər" ifadəsi parlaq, canlı və ifadəli gözləri təsvir etmək üçün işlədilir. Bu, fənərin əsas funksiyası olan işıq saçma xüsusiyyətindən irəli gələn bir məcazi istifadədir.
Qısacası, fənər sadəcə bir işıq cihazı deyil, həm də tarixi, texnoloji inkişafı və mədəniyyətimizə təsirini özündə əks etdirən maraqlı bir obyektdir. Onun funksional əhəmiyyəti yanaşı, estetik dəyəri də vardır və müxtəlif dizayn və materiallarla bəzədilərək, evlərin, küçələrin və şəhərlərin görünüşünə töhfə verir.