izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Fəramuş (fars. ‎فراموش‎) — Azərbaycan dilində unutma, yaddaşdan silinmə, diqqətdən kənarda qalma mənalarını ifadə edən bir sözdür. Klassik ədəbiyyatımızda geniş istifadə olunan bu söz, müasir dilə nisbətən daha nadir hallarda işlənsə də, öz zəngin tarixi və məcazi mənaları ilə diqqəti cəlb edir. Sözün etimologiyası fars dilindən gəlməsidir və kökləri dərin tarixə söykənir.

Fəramuş etmək (fəramuş qılmaq) felləri isə bir şeyi bilərəkdən və ya bilmədən unutmaq, yaddan çıxartmaq, nəzərə almamaq hərəkətini ifadə edir. Bu fellərlə yanaşı, fəramuşluq da sözü olub unutqanlıq, diqqətsizlik mənalarını ifadə edir. Hətta fəramuşkar sözünü də etimoloji olaraq fəramuşdan əmələ gəlmə olduğunu düşünmək olar, amma bu söz artıq müasir Azərbaycan dilində geniş yayılmamışdır.

Misal olaraq verilən şeir parçası fəramuş sözünün məcazi mənada istifadəsinə gözəl bir nümunədir. Şair özünü "fəramuş etmək"dən, yəni özünü unutmaqdan, yada salmamaqdan danışır. Bu, özünü itirmə, özünə qarşı biganəlik, ya da əksinə, özünü tapma, həqiqi özünü kəşf etmə kimi müxtəlif mənalar daşıya bilər. Beləliklə, fəramuş sözü sadəcə bir unutma hərəkəti deyil, daha dərin, emosional və psixoloji mənalar da əhatə edir.

Qısacası, fəramuş sözünün mənasını yalnız "unutmaq" kimi təqdim etmək qeyri-kafidir. Onun tarixi kontekstinə, istifadə edildiyi məqamlara və ədəbi tərzə görə mənası genişlənə, dərinləşə bilər. Bu söz, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının və tarixi ədəbiyyatının sərvətlərindən biridir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz