izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Fosgen (COCL2) – [yun. phos – işıq, parıltı və genos – törəmə, mənşə] kimyəvi birləşmə, xlor (Cl2) və karbon monoksid (CO) qazlarının reaksiyasının məhsulu olaraq əmələ gələn rəngsiz, boğucu qazdır. Adı, ilk dəfə sintezi zamanı müşahidə edilən zəif işıqlanmaya istinadən yunan sözlərindən əmələ gəlmişdir. Yəni, öz əmələgəlmə prosesində çox az da olsa işıq şüalanması müşahidə olunur. Lakin, bu ad, onun ölümcül təbiətini heç də əks etdirmir.

Fosgenin ən qorxulu xüsusiyyəti yüksək toksikliyidir. Nəfəs yolu ilə orqanizmə daxil olduqda, ağciyərlərdə şiddətli kimyəvi reaksiyalara səbəb olur, ağciyər toxumalarını zədələyir və ödemə (şişməyə) gətirib çıxarır. Bu proses ağciyərlərin funksiyasını pozur, nəfəs almağı çətinləşdirir və nəticədə ölümlə nəticələnə bilər. Zəhərlənmə əlamətləri dərhal özünü göstərməyə bilər; ilk əlamətlər – öskürək, quru boğaz və göğüs ağrısı – bir neçə saatdan sonra ağır tənəffüs çatışmazlığına çevrilə bilər. Bu səbəbdən də, fosgen çox təhlükəli kimyəvi silah kimi tanınıb və I Dünya Müharibəsində geniş istifadə olunmuşdur.

Fosgen yalnız kimyəvi silah kimi deyil, həm də sənayedə, əsasən üzvi kimyəvi maddələrin istehsalında istifadə olunur. Ancaq bu zaman onunla işləyərkən son dərəcə ehtiyatlı olmaq və ciddi təhlükəsizlik tədbirlərinə əməl etmək zəruridir. Çünki hətta az miqdarda fosgenə məruz qalma belə ciddi sağlamlıq problemlərinə gətirib çıxara bilər. Fosgenin yüksək toksikliyi onunla işləməyi təhlükəli edir və bu səbəbdən onunla işləyən insanlar xüsusi qoruyucu vasitələrdən istifadə etməlidirlər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz