Gecə-gündüz: Azərbaycan dilində geniş istifadə olunan bu söz birlik, əslində, zamanın fasiləsiz davam etməsini ifadə edir. İlk və əsas mənası, Yer kürəsinin öz oxu ətrafında tam bir fırlanma müddəti olan 24 saatlıq dövrdür. Bu dövrdə gecə və gündüz ardıcıl olaraq bir-birini əvəz edir. "Gecə-gündüz işlədi", "Gecə-gündüz yağış yağdı" kimi cümlələrdə bu mənası açıq-aşkar görünür. Bu, fiziki bir zaman vahidindən daha çox, zamanın davamlılığını, fasiləsizliyini vurğulayan bir ifadədir.
Ancaq gecə-gündüz söz birliyinin mənası bununla məhdudlaşmır. Dilə, məcazi mənada da daxil olaraq, "daim", "həmişə", "fasiləsiz" mənalarını da qəbul edir. Bu mənada, zamanın uzunluğu ilə yanaşı, hadisənin davamlılığı da ön plana keçir. Məsələn, "Gecə-gündüz çalışıb bu nəticəni əldə etdi" cümləsində "gecə-gündüz" sadəcə 24 saatı deyil, çox uzun və fasiləsiz bir zaman müddətini, şəxsin səylərinin davamlılığını ifadə edir. Bu, söz birliyinin zərf kimi də işlədilməsini göstərir.
Rəşid Rza kimi klassik yazıçılarımızın əsərlərində də rast gəldiyimiz kimi, "nə qədər gecə-gündüz" ifadəsi, dəqiq müddəti bilinməyən, lakin çox uzun və fasiləsiz bir zaman aralığını təsvir edir. Beləliklə, "gecə-gündüz" söz birliyi sadə bir zaman ifadəsindən çox, davamlılıq, fasiləsizlik və çoxluq mənalarını özündə birləşdirən, zəngin semantik potensiala malik bir ifadədir. Onun istifadəsi, mətnə müəyyən bir ritm və ifadəlilik qatır.