Gözüaçıq sözü Azərbaycan dilində "bax açıqgöz" mənasını verir. Bu, sadəcə fiziki görmə qabiliyyətinin kəskinliyi demək deyil, daha çox geniş mənada, həyatın incəliklərini, insanların niyyətlərini və hadisələrin gedişatını dəqiqliklə anlama, mühakimə etmə və proqnozlaşdırma qabiliyyətidir. Gözüaçıq insan təcrübəli, uzaqgörən, diqqətli müşahidəçi və dərin düşüncəlidir. O, səthi görünən hadisələrin arxasındakı həqiqəti görməyi bacarır və tez bir zamanda düzgün qərarlar qəbul edə bilir.
Sözün mənası "açıq gözlü" ifadəsindən əmələ gəlib. Lakin "açıq gözlü" ifadəsinin neytral mənası ilə müqayisədə "gözüaçıq" daha çox müsbət konnotasiya daşıyır. Bu, sadəcə həyatı müşahidə etmək deyil, həm də bu müşahidələr əsasında faydalı nəticələr çıxarmaq qabiliyyətini ifadə edir. Gözüaçıq insanın təcrübəsi və ağılı sayəsində aldığı qərarlar adətən uğurlu olur.
Nəriman Nərimanovun əsərindəki "İnmirə məhəlləsinin camaatı gözüaçıq camaat idi" misalında gözüaçıq sözü məhəllə sakinlərinin həyatın gerçəkliklərini dərk etmə qabiliyyətlərini, təcrübə və ağıllarını ifadə edir. Əmirxan Hidayətə deyilən "Məni bağışla, anan səndən gözüaçıqdır" cümləsində isə ananın daha təcrübəli və həyatı daha yaxşı dərk etdiyini vurğulayır.
Ümumiyyətlə, "gözüaçıq" sözü həm müsbət, həm də müəyyən mənada məqamdan asılı olaraq mənfi məna da daşıya bilər. Məsələn, kimisə aldatmaq üçün insanların zəif nöqtələrini dəqiqliklə müəyyən edən bir insan üçün də "gözüaçıq" ifadəsi istifadə oluna bilər, lakin bu halda mənfi konteksdə.