Gürzə (is.): Nazik yayılıb doğranmış xəmir parçalarının içinə ət, göyərti və ya digər əlavələr qoyulub, bükülərək və ya qatlanaraq bişirilən, Azərbaycan mətbəxinin ənənəvi və sevilən yeməklərindən biridir. Gürzənin hazırlanma üsulu bölgədən bölgəyə, hətta ailədən ailəyə fərqlənə bilsə də, əsas prinsipi xəmirin nazik açılıb dolğunun içinə yerləşdirilməsidir. Xəmirin növü də müxtəlif ola bilər: bəzi yerlərdə daha çox yağlı və qalın xəmir istifadə olunursa, bəzi yerlərdə isə daha incə və sərt xəmir üstün tutulur.
Dolğunun tərkibi də zəngindir. Ənənəvi olaraq ət (mal əti, quzu əti və ya toyuq əti), soğan və göyərti istifadə olunur. Ancaq müasir dövrdə gürzənin dolğusuna kartof, göbələk, pendir və s. kimi digər əlavələr də əlavə edilir. Həmçinin, dolğunun ədviyyatlanması da müxtəlif ola bilər: kimisi ədviyyatlardan daha çox istifadə edərsə, kimisi sadə bir qaydada hazırlayır.
Gürzənin bişirilmə üsulu da maraqlıdır. Bəzi hallarda qızardıb bişirilir, bəzilərində isə suda bişirilir. Qızardılaraq bişirilən gürzə daha qırmızımtıl və xırtıldayan qabığa malik olur, suda bişirilən gürzə isə daha yumşaq və sulu olur. Bişmiş gürzəni əlavə sarımsaq, kəklikotu və ya digər ədviyyatlarla bəzəmək dadına əlavə ləzzət qatır.
Qısacası, gürzə, sadə görünüşünə baxmayaraq, Azərbaycan mətbəxinin zənginliyini və müxtəlifliyini əks etdirən, özünəməxsus dadı və hazırlanma üsulu ilə seçilən dadlı və doyurucu bir yeməkdir. Hər bir ailənin və bölgənin özünəməxsus gürzə resepti olması bu yeməyin nə qədər sevildiyinin və geniş yayıldığının göstəricisidir.