Həmavaz (farsca mənşəli) sifət və zərf kimi işlənən bir sözdür. Əsas mənası "səsləri bir-birinə uyğun, həmahəng" deməkdir. Yəni, həmavaz səslər, bir-birinə ahəngdar şəkildə, eyni ton və ritmlə, harmonik bir şəkildə səslənən səslərdir. Bu uyğunluq müxtəlif səviyyələrdə ola bilər: ritmik uyğunluq, ton uyğunluğu, yüksəklik uyğunluğu və ya ümumi bir melodik uyğunluq.
Həmavaz olmaq, sadəcə səslərin eyni olmasını deyil, onların bir-biri ilə ahəngdar şəkildə səslənməsini ifadə edir. Məlumat mənbəyində verilən misal "səs-səsə vermək" ifadəsi bu mənanı daha aydın şəkildə göstərir. Bir neçə səsin eyni zamanda, və ya ardıcıl şəkildə, ahəngdar bir şəkildə səslənməsi həmavazlıq yaradır. Bu, musiqidəki harmoniyaya, şairanə əsərlərdəki qafiyə və ritmik uyğunluğa oxşar bir konsepti ifadə edir.
Nəzərə almaq lazımdır ki, həmavazlıq həm eyni zamanda, həm də ardıcıl səslənən səslər üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, xorun ifası zamanı bütün səslərin eyni vaxtda həmahəng səslənməsi, və ya bir alətin ifa etdiyi melodiyaya digər alətlərin ahəngdar əlavələrinin edilməsi həmavazlıq nümunələridir. Bülbül misalında olduğu kimi, bir neçə bülbülün eyni vaxtda oxuyub, bir-birlərinə səs-səsə verərək həmahəng bir səs yaratması da həmavazlığa nümunədir.
Ümumiyyətlə, "həmavaz" sözü, səslərin harmonik və ahəngdar bir şəkildə bir-birinə uyğun gəlməsini ifadə edən zəngin mənaya malikdir və musiqi, ədəbiyyat və digər sənət sahələrində geniş istifadə oluna bilər.