Həna (ər. حناء - ḥinnāʾ) — bitki mənşəli bir boya maddəsidir. Lawsonia inermis bitkisinin yarpaqlarından əldə edilir və əsasən saç və dırnaqları rəngləmək üçün istifadə olunur. Qədim zamanlardan bəri bir çox mədəniyyətdə, xüsusilə də Yaxın Şərq, Şimali Afrika və Cənubi Asiya ölkələrində geniş yayılmışdır. Hənanın mistik, dini və mədəni əhəmiyyəti vardır; bəzi mədəniyyətlərdə toy mərasimlərində, dini bayramlarda və müxtəlif adət-ənənələrdə istifadə olunur.
Hənanın əldə edilməsi prosesi bitkinin yarpaqlarının qurudulması, əzilməsi və suda dəmlənməsindən ibarətdir. Alınan pasta kimi kütlə dəriyə və ya saçlara sürtülərək tətbiq olunur. Rəngin intensivliyi hənanın konsentrasiyası və tətbiq müddətindən asılı olaraq dəyişir; açıq narıncıdan qəhvəyi-qırmızıya qədər müxtəlif çalarlar əldə etmək mümkündür. Həna yalnız bir boya kimi deyil, həm də saç və dəriyə müsbət təsiri olan təbii bir vasitə kimi də qiymətləndirilir; saçları möhkəmləndirir, parlaqlığını artırır və qaşınmanı azaldır.
Azərbaycan mədəniyyətində də həna geniş istifadə olunmuşdur. Xüsusilə qızların toy mərasimlərində əllərinə və ayaqlarına həna xəttatlığı ilə naxışlar çəkilməsi adətənənə halını almışdır. Bu naxışlar sadəcə gözəllik üçün deyil, həm də xoşbəxtlik, bərəkət və uzunömürlülük simvolları kimi də qəbul olunur. Misal üçün, mətnimizdə göstərildiyi kimi, hənanın əldə edilməsi üçün dükanlara müraciət etmək adi bir hal idi.
Beləliklə, həna sadəcə bir boya deyil, zəngin mədəni və tarixi köklərə malik, müxtəlif mədəniyyətlərdə öz əhəmiyyətini qoruyan maraqlı bir bitki məhsuludur.