Hıqqanmaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası gücənmək, zora düşməkdir. Lakin bu sadə izah, sözün ifadə etdiyi duyğu və vəziyyətin tam dərinliyini əks etdirmir. Hıqqanmaq sadəcə fiziki güc çatışmazlığından deyil, həm də əqli və mənəvi səylərin ağır yükü altında qalmaqdan, çətinliklə üzləşməkdən irəli gələn bir haldır. Sözün kökünə nəzər saldıqda, hıqqanmağın bir növ boğulma, nəfəsin daralması ilə müşayiət olunan bir vəziyyəti ifadə etdiyini görə bilərik. Bu, yalnız fiziki yükdən deyil, həm də emosional gərginlikdən, qorxu, narahatlıq və ya ümidsizlik hissindən qaynaqlana bilər.
Misallar bunu daha aydın şəkildə göstərir. Ə. Vəliyevin misalında "Kəngərli yoxuşa dirənmiş arıq yabı kimi hıqqandı" ifadəsi, yalnız fiziki güc tükənməsini deyil, həm də yoxuşun çətinliyinin, mübarizənin ağır olduğunu vurğulayır. Yabanın hıqqanması onun təslim olmaq istəmədiyini, əzmini göstərir. Mir Cəlalın misalında isə "Balaca idim, sənəyi də götürə bilməzdim, hıqqanardım…" ifadəsi uşaqlıq dövrünün çətinliklərini, gücsüzlüyünü və məyusluğunu əks etdirir. Burada hıqqanmaq sadəcə fiziki gücsüzlük deyil, həm də həyatın ağır yükü altında qalmanın ifadəsidir.
Beləliklə, hıqqanmaq sözü sadəcə “gücənmək” mənasını verməklə kifayətlənmir. O, daha geniş mənada çətinliklə, ağır yük ilə mübarizəni, müqavimət göstərməyi, üzləşdiyi çətinliyi dəf etmək istəyini, bəzən isə ümidsizliyi ifadə edir. Sözün ifadə etdiyi duyğu spektrinin genişliyi onu ədəbiyyatda çox ifadəli və təsirli edir.