izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Hormon (yun. hormaino – hərəkətə gətirirəm) – insan və heyvan orqanizmində daxili sekresiya vəziləri tərəfindən istehsal olunan və qana ifraz edilən, çox kiçik miqdarda olmasına baxmayaraq, bədənin müxtəlif funksiyalarının tənzimlənməsində mühüm rol oynayan bioloji aktiv maddələrdir. Bunlar hədəf orqanlara qan axını vasitəsilə çatdırılır və orada spesifik reseptorlarla birləşərək, həmin orqan və toxumalarda müəyyən proseslərin sürətlənməsinə və ya ləngiməsinə səbəb olurlar.

Hormonların təsiri çox müxtəlifdir və orqanizmin demək olar ki, bütün fizioloji proseslərini əhatə edir. Bunlara böyümə və inkişaf, maddələr mübadiləsi, cinsi funksiyalar, reproduktivlik, stressə reaksiya, qan təzyiqi tənzimi və s. daxildir. Hər bir hormonun özünəməxsus hədəf orqanı və spesifik təsiri vardır. Məsələn, insulin şəkərin qana sorulmasını tənzimləyirsə, tiroksin metabolizmi sürətləndirir, testosteron kişi cinsi xüsusiyyətlərinin inkişafına təsir göstərir.

Hormonların çatışmazlığı və ya artıqlığı ciddi fizioloji pozuntulara səbəb ola bilər. Bu pozuntular hormonların istehsalında olan problemlərlə, həmçinin reseptorların funksiyalarındakı çatışmazlıqlarla əlaqədar ola bilər. Hormonların səviyyəsinin müəyyən edilməsi müxtəlif tibbi diaqnostika üsulları ilə aparılır və müalicə üsulları da bu diaqnozlara əsaslanır. Hormonal pozuntuların müalicəsi üçün hormon əvəzedici terapiya və ya digər müalicə üsulları tətbiq oluna bilər.

Maraqlı fakt kimi qeyd etmək olar ki, hormonlar çox zərif və mürəkkəb bir sistemə malikdirlər. Onların təsiri bir-biri ilə sıx bağlıdır və bir hormonun səviyyəsindəki dəyişiklik digər hormonların fəaliyyətinə də təsir göstərə bilər. Bu mürəkkəb qarşılıqlı əlaqələr hələ də tam olaraq araşdırılmamışdır və elm adamlarının tədqiqatlarının əsas mövzularından birini təşkil edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz