Xab (fars. خاب - xāb) sözü Azərbaycan dilində əsasən "yuxu" mənasında işlənir. Ancaq bu tərif, sözün zəngin məna dünyasını tam əks etdirmir. "Xab" sadəcə yuxu deyil, daha çox dərin, ağır, bəzən də huşsuzluğa qədər gedən bir yuxu vəziyyətini ifadə edir. Gündüz yuxusu kimi yüngül bir qısa istirahətdən fərqli olaraq, "xab" gecənin dərin, uzun və bəzən də narahat yuxusunu bildirir.
Mirzə Şəfi Vaqifin misrasında göstərildiyi kimi ("Gecələr gözlərim xabı görməmək"), "xab" yuxunun olmaması, yuxusuzluq mənasında da işlənə bilər. Bu kontekstdə, "xab" gözlərin yuxudan məhrum olması, yuxuya qərq olmaması deməkdir. Beləliklə, sözün əksinə işlənməsi ilə də mənasının dərinliyi aydınlaşır.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, farsca kökü olan "xab" sözünün əslində "xəyal qırılğısı", "üzülmə", "məyusluq" kimi mənaları da vardır. Bu mənalardan bəziləri Azərbaycan dilində az da olsa, ifadə edilir. Mənfi hisslərlə bağlı olan bu mənalar, yuxunun bəzən narahat, qorxulu, pis xəyallar və ya yuxudan sonra qalan ruh düşkünlüyü ilə əlaqələndirilə bilər. Yəni, "xab" sözü ilə ifadə edilən yuxu, həmişə sakit və rahat bir yuxu olmaya da bilər.
Nəticə olaraq, "xab" sadəcə bir sinonim olaraq "yuxu" kimi təqdim edilməməlidir. Bu söz, daha çox dərin, ağır, bəzən də narahat və ya yuxusuzluqla əlaqəli bir vəziyyəti ifadə edir və həmçinin, kontekstdən asılı olaraq, mənfi emosional mənaları da ehtiva edə bilər. Bu zənginlik, "xab" sözünü Azərbaycan dilinin ifadəli və rəngarəng sözləri sırasında xüsusi yerə layiq edir.