Xəlifəlik termini iki əsas mənaya malikdir: birincisi, coğrafi və siyasi bir anlayış olaraq xəlifənin hakimiyyəti altında olan əraziləri, dövlətləri və ya imperiyanı ifadə edir. Bu mənada xəlifəlik, tarix boyu müxtəlif sərhədlərə və ərazi ölçülərinə sahib olmuş geniş bir siyasi vahidi təmsil edir. Səltənətin əhatə etdiyi coğrafiya, xəlifənin gücü və nüfuzunun dəyişməsinə uyğun olaraq genişlənib və ya daralmışdır. Məsələn, İslam tarixindəki Əməvi və Abbasi xəlifəlikləri müxtəlif coğrafi əraziləri əhatə edərək, bu anlayışın genişliyini göstərir. Bu, sadəcə bir siyasi quruluş deyil, həm də mədəni, dini və iqtisadi bir birlik idi.
İkincisi, xəlifəlik termini, İslam dünyasında peyğəmbər Məhəmmədin (s.ə.s) ölümündən sonra onun varisini ifadə edən "xəlifə" ünvanını, titulu və ya vəzifəsini ifadə edir. Bu, İslamın siyasi və dini liderinin rəmzi və ya hüquqi statusunu göstərir. Xəlifə, şəriətə əsasən hökümranlıq edir, müsəlmanları idarə edir və İslam dininin yayılmasına çalışırdı. Ancaq xəlifəliyin siyasi quruluşunun necə təşkil edilməsi, xəlifənin seçilmə üsulu və səlahiyyətləri zamanla mübahisələrə və müxtəlif məzhəblərə səbəb olmuşdur. Xəlifəlik titulu, gücünün və nüfuzunun miqyasından asılı olaraq, müxtəlif dövlətlərdə və tarixi dövrlərdə fərqli mənalar kəsb etmişdir.
Ümumiləşdirərək demək olar ki, xəlifəlik, həm coğrafi bir ərazi, həm də siyasi və dini bir liderin ünvanını və statusunu ifadə edən mürəkkəb və çoxşaxəli bir termindir. Onun tarixi təkamülü, İslam dünyasının siyasi və dini tarixinin təhlilində əsas rol oynayır. Xəlifəliyin ətrafında baş verən hadisələr, müxtəlif siyasi ideologiya və məzhəblərin yaranmasına və inkişafına səbəb olmuşdur.