Xərçəng (kanser) – insan və heyvan orqanizmində yaranan, nəzarətsiz hüceyrə böyüməsi və yayılması ilə xarakterizə olunan xərçəng xəstəliyinin ümumi adıdır. Bu, bir sıra müxtəlif xəstəlikləri əhatə edir və həm daxili, həm də xarici orqanlarda əmələ gələ bilir. Xərçəng hüceyrələri normal hüceyrələrdən fərqli olaraq, nəzarətsiz bölünərək, qonşu toxumalara yayılır (metastaz verir) və orqanizmin normal fəaliyyətinə ciddi ziyan vurur.
Xərçəngin əmələ gəlmə səbəbləri çoxsaylıdır və genetik amillər, ətraf mühitin təsiri (məsələn, siqaret, şüalanma, bəzi kimyəvi maddələr), həyat tərzi (qeyri-sağlam qidalanma, fiziki aktivliyin olmaması) kimi amillərlə əlaqələndirilə bilir. Xərçəngin inkişafında irsiyyət rol oynayır, yəni bəzi genetik mutasiyalar xərçəng riskini artırır. Lakin genetik meyl olsa da, xərçəngin inkişafı üçün müəyyən ətraf mühit amillərinin təsiri vacibdir.
Xərçəngin müalicəsi xəstəliyin növü, mərhələsi və yerləşməsindən asılı olaraq dəyişir. Müalicə üsullarına cərrahi əməliyyat, şüa terapiyası, kimyaterapiya, həmçinin hədəf terapiya və immunoterapiya kimi yeni üsullar daxildir. Erkən diaqnoz qoyulması xərçəngin müalicəsinin uğur şansını əhəmiyyətli dərəcədə artırır. Ona görə də müntəzəm tibbi müayinələrdən keçmək və öz sağlamlığınıza diqqət yetirmək çox vacibdir.
Verilən nümunədə "Balaşın mədəsində xərçəng yarası" ifadəsi xərçəngin mədədə yaranan spesifik bir növünü – mədə xərçəngini göstərir. Xərçəng yarası termini, xərçəngin yaranma yerində yaraya bənzər görünüş əmələ gətirə bilməsi ilə bağlıdır. Lakin bu, həmişə belə olmur və xərçəng əmələ gəlməsi daha mürəkkəb prosesdir.