Xərçəngkimilər (Crustacea) onurğasız heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinə aid çox müxtəlif bir qrupdur. "Xərçəngəoxşar" ifadəsi onların xarici görünüşlərinin ümumi xüsusiyyətlərini əks etdirir, lakin bu qrupun daxilində çox böyük müxtəliflik mövcuddur. Kiçik mikroskopik növlərdən tutmuş, nəhəng yapon hörümçək xərçənginə qədər, müxtəlif formalarda, ölçülərdə və həyat tərzlərində xərçəngkimilərə rast gəlinir.
Onların bədənləri ümumiyyətlə baş, döş və qarın hissələrindən ibarətdir, hər bir hissədə bir-birinə bağlanmış buğumlar yerləşir. Çoxu sərt xitin örtüyə malikdir ki, bu da onlara müəyyən dərəcədə qorunma təmin edir. Nəfəs alma sistemi növlərə görə dəyişir: bəziləri qəlsəmələrlə, bəziləri isə dəri vasitəsilə nəfəs alır. Qidalanma üsulları da müxtəlifdir: bəziləri yırtıcı, bəziləri süzgəc qidalanan, bəziləri isə parazit həyat tərzi sürür.
Xərçəngkimilər dünyanın bütün su hövzələrində, həm şirin, həm də duzlu sularda geniş yayılmışdır. Bəzi növləri quruda da yaşaya bilir. Ekosistemlərdə mühüm rol oynayırlar: bəzi növləri qida zəncirinin əsasını təşkil edir, bəziləri isə digər canlıların qidasını təşkil edir. Balıqlar, dəniz quşları, hətta digər xərçəngkimilər kimi bir çox canlı xərçəngkimilərlə qidalanır.
Maraqlı fakt kimi, bəzi xərçəngkimilər bioluminesensiya (işıq saçma) xüsusiyyətinə malikdir. Bu, onların yırtıcılardan qorunması və ya cüt tapmaq üçün istifadə etdiyi bir mexanizmdir. Xərçəngkimilər təkamül baxımından çox maraqlı bir qrupdur və onların müxtəlifliyi bioloji tədqiqatlar üçün sonsuz imkanlar yaradır.