Xiyaban (fars. خیابان - xıyabān) sözü fars dilindən götürülmüşdür və əsasən hər iki tərəfinə ağaclar əkilmiş, geniş, düz yol və ya meydanı bildirir. Sadəcə "ağac əkilmiş yer" tərifində qalmaq qısadır; xiyaban, özündə təbiətin gözəlliyi ilə memarlığın uyumunu əks etdirən, planlı şəkildə yaradılmış bir məkandır. Yol funksiyasından əlavə, xiyabanlar istirahət, gəzinti və sosial fəaliyyətlər üçün əlverişli mühit yaradırlar.
Tarixən, xiyabanlar hökmdarların və varlıların yaşayış yerlərinin ətrafında, park və bağlarda daha çox rast gəlinirdi. Lakin müasir şəhərsalma xiyabanları şəhər məkanlarının ayrılmaz hissəsinə çevirmişdir. Onlar nəinki ərazinin gözəlliyini artırır, həmçinin hava keyfiyyətini yaxşılaşdırır, səs-küyün azalmasına kömək edir və şəhər sakinlərinin rahat yaşamasına şərait yaradırlar.
Xiyabanların dizaynı müxtəlif ola bilər. Bəziləri düz xətlər üzrə uzanır, bəziləri isə əyri-üyrü formalarda salınır. Əkilən ağac növləri, xiyabanın eni, oturacaqlar, işıqlandırma və digər memarlıq elementləri xiyabanın ümumi görünüşünü və atmosferini müəyyənləşdirir. Məsələn, əzəmətli çinarlar ilə haşiyələnmiş geniş bir xiyaban sakitliyi və əzəməti, kiçik ağaclarla əhatələnmiş dar bir xiyaban isə daha intim və rahat bir mühit yaradır.
Beləliklə, xiyaban sadəcə bir yol deyil, həm də şəhər mənzərəsinin vacib bir elementi, insanların istirahəti və sosial həyatının ayrılmaz hissəsidir. Onun estetik gözəlliyi və funksional əhəmiyyəti onu yaşayış məkanlarının bəzəyi və şəhər həyatının tərkib hissəsi kimi qəbul etməyə əsas verir.